محققان در جریان یک پژوهش جدید متوجه شدند که میزان بالای چربی خون احتمالا موجب بروز التهاب شده و به تدریج عواقب جدی‌تری نظیر آسیب به ارگان‌های بدن را در پی خواهد داشت.
عوامل خطرزا در بسیاری از شرایط موجب بروز التهاب می‌شود. این موارد شامل چاقی، دیابت و مشکلات قلبی و عروقی هستند. یکی از مهم‌ترین دلایل التهاب، عفونت است. هنگامی‌که بدن ورود میکرو ارگانیسم‌های خطرناک خارجی شامل باکتری‌ها را احساس می‌کند؛ نوعی پاسخ ایمنی را از خود بروز خواهد داد. التهاب بخشی کلیدی از این پاسخ است. چنین تغییر وضعیتی طبیعی بوده و معمولا به حفظ سلامتی کمک می‌کند. با این‌حال گاهی اوقات التهاب از عامل دیگری به غیر از عفونت ناشی می‌شود. این التهاب احتمالا به شکلی غیرطبیعی ادامه یافته و انواع مختلفی از آسیب‌ها را به‌همراه خواهد داشت.
دکتر تیمو اسپیر و همکارانش از دانشگاه سارلند در شهر زاربروکن آلمان، نتایج پژوهش جدید خود را در ژورنال Nature Immunology منتشر کردند. آن‌ها در جریان مطالعات خود پی بردند که مقادیر بالای تری گلیسیرید موجب بروز التهابات ناسالم می‌شود. تری گلیسیرید یکی از معیارهای سنجش چربی خون به‌شمار می‌رود.
پژوهش فوق به کشف مکانیسم‌هایی پرداخت که از طریق آن‌ها، چربی خون بالا موجب بروز التهاب می‌شود. چربی خون بالا به نوبه خود بر سایر فرآیندهای بیولوژیکی نیز تاثیر می‌گذارد؛ پدیده‌ای که به‌طور بالقوه موجب آسیب‌دیدگی اندام و عروق خونی می‌شود.
چربی خون بالا با افزایش ریسک مرگ در ارتباط است
محققان پیش از مطالعه مکانیسم‌های مربوطه بر روی افراد شرکت‌کننده، ابتدا مطالعه خود را در شرایط آزمایشگاهی و سپس بر روی موش‌ها انجام دادند. آن‌ها تحقیقات خود را روی یک مجموعه کلیدی از التهابات موسوم به خانواده گیرنده‌های NLRP3 متمرکز کردند. NLRP3 یک مجموعه پروتئینی است که در فعال‌سازی پاسخ ایمنی بدن نقشی اساسی دارد. دکتر اسپیر و همکارانش مایل بودند بدانند که چه اشتباهی موجب فعال‌سازی این پروتئین می‌شود. بررسی‌های اولیه آن‌ها نشان داد که سطوح غیر طبیعی لیپیدها خصوصا تری گلیسیریدها موجب بروز التهابات مضر می‌شوند.
محققان دریافتند که آپولیپوپروتئین C3، پروتئینی است که در کبد ترشح می‌شود و در لیپوپروتئین‌های حاوی تری گلیسیرید بالا نیز وجود دارد. این پروتئین موجب فعال‌سازی NLRP3 شده و نهایتا منجر به التهاب می‌شود. محققان مشاهده کردند که غلظت بالای آپولیپوپروتئین C3 در موش‌ها موجب آسیب دیدن اعضای بدن آن‌ها خواهد شد. پژوهشگران با بررسی شرکت‌کنندگانی که برخی از آن‌ها به بیماری‌های مزمن کلیوی و تعدادی دیگر دارای سابقه حمله قلبی بودند دریافتند که مقادیر بالای آپولیپوپروتئین C3 می‌تواند در آسیب به کلیه و بروز مشکلات عروقی موثر باشد.
همچنین مقادیر بالای آپولیپوپروتئین C3 با افزایش ریسک مرگ‌ومیر ناشی از عوامل مختلف مرتبط است.
دکتر اسپیر توضیح می‌دهد که “فعالیت ما شامل مطالعه گروه ویژه‌ای از لیپیدها موسوم به تری گلیسیریدها است. پژوهش ما نشان داد که افزایش طبیعی غلظت این چربی‌ها در بدن می‌تواند موجب تغییر رفتار و واکنش سلول‌های دفاعی به گونه‌ای شود که انگار نوعی عفونت باکتریایی وارد بدن شده است. این وضعیت موجب بروز التهاباتی می‌شود که در صورت مزمن شدن احتمالا به کلیه‌ها آسیب زده یا باعث بروز بیماری آترواسکلروز یا همان تصلب شرائین می‌شود. در این بیماری با تشکیل رسوب روی جداره داخلی رگ‌ها، مسیر جریان خون باریک و نهایتا مسدود خواهد شد. تصلب شرائین یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز حملات و سکته‌های قلبی به‌شمار می‌رود.”
محققان بر اساس این یافته‌ها استدلال می‌کنند که تشخیص مقادیر بالای آپولیپوپروتئین C3 در خون نهایتا امکان مقابله با التهابات مخرب را فراهم می‌کند. به گفته آن‌ها تمرکز بر روش‌های تاثیرگذاری رژیم غذایی روی میزان چربی‌های خون نیز اقدامی حائز اهمیت است. به گفته دکتر اسپیر، “اکنون می‌توان اطمینان داشت که تبعیت از یک رژیم غذایی کم‌چرب در افزایش سطح امید به زندگی میان مبتلایان به بیماری‌های پرخطر نظیر دیابت و فشار خون بالا تا حدود بسیار زیادی موثر است. زیرا در افرادی با رژیم غذایی پرچرب، سطح تری گلیسیرید خون به تدریج افزایش پیدا می‌کند. تری گلیسیریدها در اثر تغییرات بیوشیمیایی به ماده‌ای سمی تبدیل می‌شوند که این ماده، سیستم ایمنی ذاتی بدن را فعال می‌کند. بدین‌ترتیب مجموعه‌ای از فعالیت‌های خودتخریبی در بدن آغاز می‌شود. به‌عنوان مثال به دیواره شریان‌ها حمله شده و با انسداد رگ‌های خونی، کیفیت جریان خون مختل می‌شود.”
آقای اسپیر و همکارانش امیدوارند که نتایج پژوهش آن‌ها نهایتا به کشف راهکارهای جدید برای معالجه و پیشگیری از بیماری‌های تهدیدکننده زندگی کمک کند.