یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که رگ‌های خونی از جمله شریان‌های بزرگ و کوچک در بدن زنان بسیار سریعتر از مردان پیر می‌شوند. این یافته برای نخستین بار گزارش شده است. نتایج پژوهشی که در ژانویه سال ۲۰۲۰ در ژورنال JAMA Cardiology منتشر شده است؛ نشان می‌دهد که زنان چگونه در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی با نوع و زمان‌بندی متفاوت نسبت به مردان قرار دارند.
به‌طور کلی به‌نظر می‌رسد که زنان و مردان در معرض خطرات مشابهی قرار دارند و تنها تفاوت موجود این است که مردها سریعتر به بیماری مبتلا می‌شوند. بدین‌ترتیب در دوران میانسالی، زنان به همان اندازه مردان با بیماری‌های مختلف مواجه خواهند شد. با این‌حال یک محقق با نام سوزان چنگ می‌گوید: “تحقیق ما نه‌تنها تائید می‌کند که زنان در مقایسه با همتایان مرد خود از فیزیولوژی و بیولوژی متفاوتی برخوردار هستند؛ بلکه این پژوهش نشان می‌دهد که چرا زنان در مقاطع متفاوتی از زندگی خود احتمالا مستعد ابتلا به انواع خاصی از بیماری‌های قلبی و عروقی هستند.”
مطالعه اخیر با هدف درک میزان تغییرات فشار خون اندازه‌گیری شده در مردان و زنان طی یک دوره زمانی طولانی انجام شده است. محققان داده‌های گردآوری شده توسط چندین سایت در سراسر ایالات‌متحده را مورد بررسی قرار دادند. این دادهها شامل مقادیر فشار خون اندازه‌گیری شده برای مردان و زنان بود که هرکدام به‌صورت مجزا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند؛ چرا که فشار خون یکی از شاخص‌های مهم برای تعیین ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی است. بانک اطلاعاتی مذکور شامل تقریبا ۱۴۵ هزار داده فشار خون طی مدت بیش از ۴۳ سال است. این دادهها به‌صورت سریالی و از تقریبا ۳۳ هزار استخراج شدند. سن شرکت‌کنندگان نیز بین ۵ تا ۹۸ سال متغیر بود. محققان اطلاعاتی شامل سن، فشار خون سیستولیک، فشار خون دیاستولیک، متوسط فشار شریانی و فشار نبض را مورد بررسی قرار دادند. به‌طور معمول فشار خون بالا ریسک بروز حملات قلبی، نارسایی قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد. پژوهشگران بر اساس همین فرضیه به تجزیه و تحلیل دادهها پرداخته و کلیه الگوهای افزایش فشار خون بر اثر علل مختلف را مورد کنکاش قرار دادند. همچنین آن‌ها به مقایسه گروه‌هایی از زنان با خصوصیات مختلف پرداختند و این فرآیند در خصوص گروه‌هایی از مردان نیز اجرا شد. این در حالیست که در روش‌های سنتی، اطلاعات مربوط به مردان و زنان با یکدیگر مقایسه می‌شوند.
یافته‌های پژوهش
این تجزیه و تحلیل جنسی به وضوح نشان می‌دهد که رگ‌های خونی بدن مردان چه در بدو تولد و چه در مراحل آتی زندگی کاملا متفاوت با زنان عمل می‌کنند. این تغییرات در اوایل دهه سوم زندگی آغاز شده و با افزایش سن زنان به تدریج مشهودتر می‌شوند. بدین‌ترتیب پایه و اساس بیماری‌های قلبی و عروقی در زنان و مردان متفاوت است. به‌عنوان مثال دانشمندان دریافتند که فشار خون در زنان بسیار زودتر از مردان افزایش پیدا می‌کند. همچنین افزایش فشار خون در زنان نسبت به مردان شیب تندتری دارد. از این منظر، عوارض فشار خون بالا در زنان احتمالا بسیار سریعتر از مردان نمایان می‌شود. به گفته خانم چنگ، “این پدیده بدان معناست که در صورت تعریف آستانه‌ای دقیق برای فشار خون بالا، یک زن مبتلا به این بیماری در مقایسه با یک مرد همسن دارای فشار خون مشابه به میزان بیش‌تری در معرض خطر بیماری‌های قلبی و عروقی قرار دارد.” فشار خون بالا نه تنها موجب بروز تغییرات پیش از موعد در عروق خونی می‌شود؛ بلکه این تغییرات در زنان با نرخ سریع‌تری پیشرفت می‌کنند.
پیامدها
هدف واقعی پژوهش فوق احتمالا این است که الگوهای متفاوت تغییرات فشار خون بالا در زنان و مردان را کشف نماید. به گفته کریستین آلبرت؛ پژوهشگر فعال در این مطالعه، انجام بررسی‌های میدانی روی تعداد بیش‌تری از زنان و نحوه تاثیر رابطه جنسی بر سلامت و عملکرد سیستم قلبی و عروقی اقدامی ضروری است. وی معتقد است که چنین اقداماتی احتمالا به محققان و پزشکان کمک می‌کند تا از منظر دیگری به زنان و بیماری‌های قلبی و عروقی آن‌ها نگاه کنند. نتایج پژوهش مذکور بار دیگر به پزشکان یادآوری می‌کند که بسیاری از جوانب ارزیابی و درمان بیماری‌های قلبی و عروقی بایستی به‌طور ویژه برای خانم‌ها تنظیم شوند. نتایج حاصل از مطالعات انجام شده روی مردان و زنان احتمالا فاقد رابطه مستقیم با یکدیگر هستند.