تاثیرات منفی افسردگی بر روابط کودکان، جوانان و بزرگسالان بر هیچ‌کس پوشیده نیست. به‌طور کلی کودکان و نوجوانان افسرده گزارش می‌دهند که روابط رضایت‌بخش کمتری داشته و در روابط خود احساس ناامنی می‌کنند. شکل‌گیری روابط عاشقانه گامی مهم برای رشد نوجوانان به‌شمار می‌رود؛ زیرا این روابط مهارت‌های مهمی را به بزرگسالان آینده می‌آموزد.
افسردگی چگونه بر روابط تاثیر می‌گذارد؟
نوجوانان با علائم افسردگی شدید احتمالا فاقد مهارت حل مسئله هستند و در حل تعارضات روابط عاشقانه در دوران بزرگسالی دچار مشکل می‌شوند. محققان به منظور بررسی علائم افسردگی، مهارت حل مسئله و حل و فصل تعارضات رفتاری به بررسی ۲۰۰ دانش‌آموز پایه دهم طی یک دوره زمانی ۴.۵ ساله پرداختند. یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهند که علائم افسردگی احتمالا در دستیابی به مهارت‌های حل مسئله اختلال ایجاد می‌کنند؛ مهارت‌هایی که برای برقراری روابط عاشقانه در آینده ضروری به‌نظر می‌رسند. علائم شایع افسردگی نظیر انزوای اجتماعی، احساس سوء تفاهم یا تحریک‌پذیری احتمالا تمایل کودک برای برقراری رابطه را به‌طور کامل از بین خواهند برد.
تعاملات مشکل‌تر
افسردگی غالبا موجب می‌شود تا افراد احساس تحریک‌پذیری بیش‌تری داشته باشند. چنین وضعیتی می‌تواند در روابط عاشقانه و سایر تعاملات اجتماعی با دوستان، همکلا‌سی‌ها، معلمان، همکاران و خانواده مشکل‌ساز باشد.
گوشه‌گیری می‌تواند به انزوای اجتماعی منجر شود
تعامل با دیگران برای یک شخص افسرده کاری دشوار و طاقت‌فرسا است. نوجوانان و بزرگسالان به‌تدریج از دوستان و خانواده جدا می‌شوند. افراد افسرده احتمالا احساس بی‌ارزشی و پوچی کرده و این وضعیت موجب انزوای اجتماعی بیشتر آن‌ها می‌شود. البته فقدان روابط احتمالا جوانان را از مهارت‌های حل مسئله و مناقشات محروم می‌کند.
افسردگی احتمالا چه زمانی بروز پیدا می‌کند؟
پریشانی در رابطه به‌عنوان مهم‌ترین پیامد افسردگی در کودکان قلمداد می‌شود. لذا والدین کودکان و نوجوانان دچار مشکلات ارتباطی بایستی نسبت به بروز علائم افسردگی حساس باشند. غم، احساس گناه، احساس ناامیدی یا پوچی، ناراحتی‌های بدنی غیرقابل توضیح، تغییرات خواب و اشتها از جمله علائم افسردگی محسوب می‌شوند. حتی برخی علائم جانبی افسردگی نیز بر روابط عاشقانه تاثیر منفی می‌گذارند. بنابراین شناسایی و درمان زودرس علائم افسردگی در کودکان، مزایای فراوانی را به‌دنبال خواهد داشت.
افراد افسرده در صورت مشارکت در یک رابطه چه کنند؟
حمایت اجتماعی می‌تواند ابزاری مهم برای مقابله با علائم افسردگی قلمداد شود. چنان‌چه متوجه بروز علائمی مبنی بر فاصله گرفتن از دوستان خود شده‌اید و یا برای حفظ روابط خود با همکارانتان تلاش می‌کنید؛ در این‌صورت می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- در خصوص رابطه خود گفتگو کنید
همنشینی با افراد خوشبین در شرایط بروز ناامیدی احتمالا مفید واقع می‌شود؛ اگرچه این‌کار بعضا می‌تواند آزاردهنده باشد. چنان‌چه احساس می‌کنید به فضا و زمان بیش‌تری نیاز دارید؛ این موضوع را با سایرین در میان بگذارید.
- به‌دنبال یافتن سایر روش‌های ارتباطی باشید
چنان‌چه به‌دلیل افسردگی قادر به معاشرت در اجتماع نیستید؛ در این‌صورت برای یافتن سایر روش‌های ارتباطی تلاش کنید. گفتگو از طریق تلفن، پیام کوتاه یا سایر اشکال ارتباط آنلاین می‌توانند در حفظ روابط اجتماعی مثبت تاثیرگذار باشند. چنان‌چه برای رفع فشارها یا مقابله با احساسات منفی خود نیازمند فرصت بیش‌تری هستید؛ این موضوع را با شریک زندگی خود در میان بگذارید.
- انتظارات واقع‌بینانه داشته باشید
مهم نیست که شریک زندگی تا چه اندازه دلسوز بوده یا قادر به درک کامل وضعیت طرف مقابل است. نیاز خود به توجه و حمایت بیشتر را با وی در میان بگذارید.
- به یک گروه پشتیبانی آنلاین ملحق شوید
اجتماعات آنلاین می‌توانند به‌عنوان ابزاری مفید جهت کمک گرفتن و برقراری ارتباط در زمان افسردگی مد نظر قرار گیرند. همچنین گفتگو با نوجوانان فعال در این انجمن‌ها نیز احتمالا مفید واقع می‌شود.
در صورت ابتلای یکی از عزیزان به افسردگی بایستی چه کرد؟
درگیر شدن یکی از طرفین رابطه با اختلال افسردگی برای طرف مقابل بسیار ناراحت‌کننده است. چنان‌چه تصور می‌کنید که شخص مورد علاقه شما دچار افسردگی شده است؛ در این‌صورت به راهکارهای زیر توجه نمایید:
- احساس همدلی داشته باشید
افسردگی وضعیتی جدی است که رهایی از آن بعضا بسیار دشوار بوده و فراتر از توان شخص بیمار است. احساسات فرد محبوب خود را از وی جویا شده و حمایت خود از او را اعلام نمایید. همچنین مخاطب خود را به مراجعه نزد پزشک یا یک متخصص بهداشت روان ترغیب کنید.
- یک حامی همیشگی باشید
احساس پوچی، اعتماد به نفس پایین و تحریک‌پذیری از جمله علائم شایع افسردگی به‌شمار می‌روند. حمایت بی‌قید و شرط خود از شخص مورد علاقه‌تان را به وی اعلام نمایید.
- مخاطب خود را تنها نگذارید
اگرچه ابراز علاقه و حمایت از فرد محبوب امری مفید و حیاتی است؛ اما وظیفه شما رفع تمامی مشکلات نیست. چنان‌چه نیازمند کمک هستید؛ در این‌صورت به بزرگسالان قابل اعتماد نظیر والدین خود یا همسرتان، معلم یا مشاور مراجعه نمایید. در صورت مواجهه با افکار خودکشی سریعا با یک مشاور آموزش‌دیده تماس بگیرید.
کلام پایانی
کلیه کودکان و نوجوانان در روابط خود فراز و نشیب‌های متعددی را تجربه می‌کنند. چنان‌چه احساس می‌کنید مشکلات ارتباطی فرزندان بر عملکرد روزانه آن‌ها تاثیر گذاشته است؛ در این‌صورت با یک متخصص اطفال یا مشاور بهداشت روان تماس بگیرید.