افسردگی می‌تواند باعث خستگی شدید شود و انجام ساده‌ترین فعالیت‌ها مانند خارج شدن از رختخواب را بسیار مشکل کند. بر اساس گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۸ بیش از ۹۰ درصد مبتلایان به اختلال افسردگی تحت تاثیر خستگی مفرط قرار دارند. در این مقاله به بررسی رابطه میان افسردگی و خستگی پرداخته و به نکاتی پیرامون نحوه کنار آمدن با آن اشاره خواهد شد.
چه عواملی باعث خستگی ناشی از افسردگی می‌شوند؟
افراد مبتلا به افسردگی غالبا دچار احساس خستگی می‌شوند و خستگی مزمن می‌تواند ریسک ابتلا به افسردگی را افزایش دهد. این رابطه دو طرفه ایجادکننده چرخه‌ای است که توقف آن بسیار دشوار خواهد بود.
علل احتمالی خستگی ناشی از افسردگی عبارتند از:
مشکلات خواب
خواب برای احیای توان و بازتولید انرژی در بدن ضروری است. کمبود خواب احتمالا به تنهایی موجب افسردگی نخواهد شد؛ اما ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش داده و به تشدید علائم آن کمک خواهد کرد. فرد مبتلا به افسردگی حتی در صورت خواب کافی نیز کماکان پس از بیدار شدن احساس شادابی نخواهد کرد. افراد مبتلا به افسردگی معمولا نسبت به افراد فاقد این شرایط از کیفیت خواب کم‌تری برخوردار هستند. تحقیقات نشان می‌دهند که بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی سایر اختلالات روانی مانند اختلال دو‌قطبی، بی‌خوابی و پرخوابی را تجربه می‌کنند.
بی‌خوابی به معنای وجود مشکل هنگام به خواب رفتن یا خواب ماندن است. پرخوابی نیز به خواب‌آلودگی بیش از حد اشاره دارد.
آپنه انسدادی خواب یکی دیگر از اختلالات خواب است که با افسردگی ارتباط دارد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که افسردگی در مبتلایان به آپنه خواب شایع است. علاوه بر این مطالعه مذکور نشان داد که با درمان آپنه خواب علائم افسردگی بهبود خواهند یافت.
رژیم غذایی
محققان از مدت‌ها پیش تصور می‌کردند که رژیم غذایی بر سلامت روان تاثیرگذار است. یک پژوهش انجام شده در سال ۲۰۱۸ به بررسی ارتباط بین رژیم غذایی و ریسک ابتلا به افسردگی پرداخت. در این گزارش شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهد رژیم‌های غذایی حاوی غذاهای ضدالتهابی می‌توانند ریسک ابتلا به افسردگی را در برخی افراد کاهش دهند. با این وجود تایید این یافته‌ها مستلزم انجام تحقیقات بیشتر است.
همچنین متاآنالیز دوم نشان‌دهنده رابطه میان الگوهای رژیم غذایی با افزایش ریسک ابتلا به افسردگی است. محققان مشخصا دریافتند که رژیم‌های غذایی به سبک غربی حاوی گوشت قرمز و فرآوری شده، غلات تصفیه شده، شیرینی، لبنیات پرچرب و سایر غذاهای ناسالم احتمالا ریسک بروز برخی علائم افسردگی را در بعضی افراد افزایش می‌دهند.
استرس
استرس احتمالا بر روی سطح سروتونین و دوپامین خون تاثیر می‌گذارد. این هورمون‌ها نوعی انتقال‌دهنده عصبی در مغز هستند و در تنظیم خلق‌وخو و انرژی نقش به‌سزایی دارند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که وقایع استرس‌زا در زندگی می‌تواند خطر ابتلا به اختلال افسردگی عمده را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد. این وقایع استرس‌زا در زندگی می‌توانند شامل پایان یک رابطه دوستانه نزدیک، مرگ دوست عزیز، ضرر مالی قابل‌توجه، تغییر شغل و وقایع مرتبط با سلامتی مانند تشخیص سرطان باشد.
همچنین تحقیقات مذکور نشان می‌دهند که استرس می‌تواند باعث ایجاد التهاب در بدن شود؛ پدیده‌ای که احتمالا به پرخوابی و خستگی منجر خواهد شد. همچنین استرس احتمالا باعث می‌شود تا فرد از فعالیت‌های اجتماعی فاصله گرفته و به‌طور واضح در فرآیند تفکر دچار مشکل شود.
داروها
داروهای ضد‌افسردگی بر عملکرد انتقال دهنده‌های عصبی در مغز تاثیر گذاشته و به تنظیم هرچه بهتر روحیه فرد کمک می‌کنند. با این‌حال برخی داروهای ضد افسردگی می‌توانند موجب خستگی قابل‌توجهی شوند.
عوارض
بر اساس یافته‌های یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ خستگی مزمن می‌تواند منجر به تشدید افسردگی و افزایش هزینه‌‌های پزشکی شود. در این مطالعه ۹۸۲ نفر مبتلا به افسردگی بررسی شدند که ۶۵۳ نفر از آنها از خستگی مفرط رنج می‌بردند. افراد دچار خستگی ناشی از افسردگی در مقایسه با افراد عادی از درد، مشکلات خواب و اضطراب بیش‌تری رنج می‌برند. همچنین آنها داروهای بیش‌تری مصرف نموده و احتمالا از وضعیت اقتصادی ضعیف‌تری برخوردار هستند.