مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) تخمین می‌زند از هر ۵۴ کودک متولد شده در ایالاتمتحده ۱ نفر مبتلا به اختلال طیفی اوتیسم (ASD) است. این بیماری در همه گروه‌های نژادی و اقتصادی اجتماعی رخ می‌دهد و شیوع آن در پسران ۴ برابر بیشتر از دختران است. پس از دهه‌ها تحقیق کماکان اطلاعات محدودی در خصوص علل ASD به‌دست آمده است. مطالعات متعدد به والدین مسن به‌عنوان یک عامل اشاره کرده است؛ حتی برخی سن پدربزرگ‌ها را نیز در این زمینه موثر می‌دانند.
یک مطالعه جدید هنگام بررسی عوامل موثر در افزایش ریسک ابتلا به اختلال طیفی اوتیسم نه‌تنها به سن والدین بلکه به سن پدربزرگ و مادربزرگ هنگام تولد والدین نیز توجه دارد. این مطالعه تحت عنوان “رابطه سن پدربزرگ، مادربزرگ و والدین در هنگام زایمان با اختلال طیفی اوتیسم در کودکان” هفته گذشته در نشریه JAMA منتشر شد.
زایان لئو؛ متخصص اپیدمیولوژی گفت: “موضوع جالب‌تر در اینمقاله این است که ما با تمرکز بر” خطر تولید نسل بالقوه برای اختلال طیفی اوتیسم یک فرضیه جدید را ارزیابی کردیم.”
دکتر لئو به وبسایت Healthline گفت: “یافته‌های ما به رابطه میان سن پدربزرگ و مادربزرگ در زمانتولد والدین و خطر ابتلا به اختلال طیفی اوتیسم در نوه جدید اشاره دارد. این پدیده نشان می‌دهد که انتقال احتمالی خطر اوتیسم در بین نسلها نیز باید در تحقیقات آینده مدنظر قرار گیرد.” تیم محققان داده‌های مرکز ملی بهداشت دانمارک که شامل ۳ نسل و نزدیک به ۱.۵ میلیون کودک بود را مورد مطالعه قرار دادند.
آنها دریافتند که احتمال ابتلا به ASD در کودکانی که از والدین با سن بیش از ۳۰ سال متولد می‌شوند؛ تا ۱۰ درصد بیشتر از والدینی در محدوده سنی ۲۵ تا ۲۹ ساله است. محققان همچنین گزارش داده‌اند که با رسیدن سن والدین به ۴۰ یا ۵۰ سال این شانس ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت. دکتر لئو گفت: “ما مشاهده کردیم که کودکان دارای والدین مسن و کودکانی که پدربزرگ و مادربزرگ آنها مسن هستند در مقایسه با فرزندانی که پدربزرگ ومادربزرگ آنها هنگام تولد والدین ۲۵ تا ۲۹ ساله بودند؛ به‌مراتب بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم قرار دارند.” به گفته دکتر لئو این یافته‌ها منحصربهفرد هستند و “نیاز به تکرار بیشتر دارند.”
توماس فرازیر دکترای تخصصی روانشناسی در دانشگاه جان کارول در اوهایو گفت: “یافته‌های مربوط به افزایش خطر ابتلا به اوتیسم در پدربزرگ و مادربزرگهای مسن موضوع است.” آقای فرایزر به وبسایت Healthline گفت: “این مطلب می‌تواند به این معنی باشد که پدربزرگ ومادربزرگ مسن خطری را به فرزندان خود منتقل می‌کنند که حداقل ریسک مرتبط با والدین را تکمیل خواهد کرد.”
به‌عنوان مثال اگر پدربزرگ و مادربزرگ جوان دارای توانایی مالی کمتری داشته باشند؛ این پدیده موجب تغذیه ضعیف‌تر شده و بر عملکرد زیستی والدین تأثیر می‌گذارد. این تأثیرات بیولوژیکی احتمالا در والدین بزرگتر تشدید می‌شود. دکتر فرایزیر می‌گوید این مطالعه نشان می‌دهد برخی از عوامل محیطی می‌توانند بر کودک تأثیر بگذارد.
جین لین مادر یک پسر مبتلا به ASD است. او مدیر اجرایی یک سازمان غیرانتفاعی برای خدمت به معلولان است. وی گفت: “من معتقدم که کسب دانش بسیار حائز اهمیت است و من همیشه سعی می‌کنم تا در حد توان خود پیرامون عوامل تأثیرگذار بر جامعه بیاموزم. با اینحال پس از مشاهده این نتایج احساسمی‌کنم درمانده شده‌ام. من به‌عنوان یک پدر و مادر دارای این اطلاعات می‌توانم زودتر بچه‌دار شوم؛ اما در مورد اینکه مادربزرگهای من در چه سنی مادر یا پدر من به دنیا آورده‌اند هیچ کاری نمی‌توان انجام داد.”
دکتر لین می‌گوید که امیدوار است وقتی به دنبال سرنخ در نسل‌های دیگر می‌رود؛ تحقیقات روی عوامل محیطی مانند سموم دفع آفات، مواد نگهدارنده و غذاهای فرآوری شده متمرکز شوند. وی افزود: “والدین کودکان مبتلا به اوتیسم مسلما با چالش‌های بیش‌تری مواجه هستند. داشتن یک فرزند مبتلا به اوتیسم در خانواده یقینا به دانش بیشتر والدین در خصوص این اختلال کمک می‌کند.“
محققان معتقدند که با افزایش روند به تعویق انداختن فرزندآوری در پدر و مادرهای سراسر جهان، بررسی رابطه احتمالی ASD با سن پدربزرگ و مادربزرگ به تدریج اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند. دکتر لئو گفت: “اتیولوژی اختلال طیفی اوتیسم دارای طبیعت چندعاملی است. طیفوسیعی از عوامل ژنتیکی و فاکتورهای محیطی در این زمینه تاثیرگذار هستند.”