اختلال دو قطبی نوعی بیماری روانی است که باعث تغییر در انرژی، روحیه و همچنین توانایی‌های عملکردی انسان می‌شود. افراد مبتلا به اختلال دو قطبی دچار دوره های خلقی هستند؛ بنابراین احساسات آن‌ها در دوره‌هایی تشدید می‌شود. همچنین ثابت شده که استرس موجب بروز اختلال دو قطبی می‌شود. هر چیزی که استرس و اضطراب را برطرف کند؛ احتمالا برای کنترل اختلال دو قطبی نیز مفید واقع می‌شود. یوگا می‌تواند به تنظیم یک برنامه درمانی کلی برای اختلال دو قطبی کمک کند. تمرینات یوگا شامل عناصر جسمی، مراقبه‌ای و احساسی بوده و در مدیریت هرچه بهتر اوضاع به بیمار کمک می‌کنند.
یوگا برای بسیاری از افراد آرامش‌بخش است. تمرینات یوگا شامل ترکیبی از حرکات منظم، تنفس کنترل شده و مدیتیشن هستند. چنین ترکیبی می‌تواند در القاء احساس آرامش و نشاط به انسان موثر باشد. یوگا همچنین با هدف قرار دادن انعطاف‌پذیری و تعادل به بهبود آمادگی جسمانی کلی شما کمک می‌کند. تمرینات یوگا همراه با خواب کافی، یک رژیم غذایی مغذی، ورزش (کششی، هوازی و قدرتی) اساس سلامتی عمومی انسان را تشکیل می‌دهند. ارتقاء سلامت عمومی به شما کمک می‌کند تا با یک بیماری مزمن مانند اختلال دو قطبی کنار بیایید.
مکانیسم تاثیرگذاری تمرینات یوگا
تمرینات یوگا معمولا بدن شما را در یک وضعیت خاص کشیده و متعادل نگاه می‌دارند. در این‌حالت شما تنفس کنترل شده و مدیتیشن را تمرین می‌کنید. این شرایط به شما کمک می‌کند تا استرس خود را کنترل کنید. چنان‌چه به اختلال دو قطبی دچار باشید؛ در این‌صورت احساس استرس احتمالا موجب تغییر خلق‌وخوی شما خواهد شد.
تمرینات یوگا دارای اشکال مختلفی از جمله موارد زیر است:
- یوگای هاتا: نوع آرام‌تری از یوگا است که برای مبتدیان مفید بوده و غالبا برای کمک به کنترل استرس استفاده می‌شود.
- یوگای آیینگار: نوعی تمرین آرامش‌بخش است که در آن برای کمک به حالت گرفتن فرد از وسایل جانبی مانند بلوک استفاده می‌شود.
- یوگای Bikram که تحت‌عنوان یوگای “گرم” نیز شناخته می‌شود. این تمرینات در یک اتاق گرم اجرا می‌شوند.
- یوگای وینیاسا که به‌عنوان یوگای “فلو” شناخته می‌شود. این تمرینات غالبا سریع‌تر بوده و برای مبتدیان چالش‌برانگیز است.
- یوگای قدرتی که اغلب نوعی تمرین تناسب اندام به‌شمار می‌رود.
یوگا نباید با روش‌های درمانی متداول برای اختلال دو قطبی جایگزین شود. بیمار بایستی مطابق دستورات پزشک از داروهای تجویز شده استفاده کند. همچنین پزشک احتمالا روش‌های درمانی جایگزین مانند گفتاردرمانی را توصیه خواهد کرد.
چه کسانی قادر به انجام تمرینات یوگا خواهند بود؟
یوگا هزاران سال است که توسط طیف گسترده‌ای از جوامع مختلف انجام شده و به‌طور کلی تمرینی ایمن محسوب می‌شود. تقریباً همه می‌توانند نحوه انجام آن را فرا بگیرند. در این راستا پیشنهاد می‌شود که ژست‌های مطابق با مهارت‌های خود را تمرین کنید. شما می‌توانید تمرینات یوگا را در خانه و با استفاده از کتاب‌های آموزشی، دی‌وی‌دی، نمایش‌های تلویزیونی یا آموزش‌های آنلاین یاد بگیرید. با این‌حال شرکت در کلاس‌های عادی به شما کمک می‌کند تا از آموزش‌های یک معلم حرفه‌ای یوگا بهره‌مند شوید. بسیاری از باشگاه‌ها کلاس‌های ابتدایی یوگا را برگزار می‌کنند. این کلاس‌ها اصول اولیه را به شما آموزش می‌دهند. رفتن به کلاس‌های مبتدی به شما کمک می‌کند تا چگونگی انجام هر ژست را به درستی فرا بگیرید. این موضوع خطر آسیب‌دیدگی شما را کاهش می‌دهد.
کلاس‌های یوگا در بیشتر شهرها برگزار می‌شوند. تمرینات یوگا سبک‌های مختلفی دارند و بررسی هر یک از آن‌ها می‌تواند در یافتن سبک تمرینی مناسب به شما کمک کند.
تاثیرات جانبی
به‌طور کلی یوگا تمرینی ایمن در نظر گرفته می‌شود. اما افرادی که شرایط خاصی دارند بایستی مراقب باشند. زنان باردار، مبتلایان به گلوکوم یا سایر بیماری‌های چشمی و افرادی با محدودیت‌های جسمی بایستی در انجام این تمرینات جانب احتیاط را رعایت کنند.
بررسی انجام شده توسط دانشگاه براون نشان داد اگرچه بیشتر افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که یوگای هاتا را تمرین می‌کردند به نتایج بسیار مثبتی دست یافتند؛ اما برخی افراد نیز با عوارض جانبی منفی مواجه می‌شوند. این عوارض شامل تحریک ناشی از تنفس سریع و احساس انتقاد نسبت به توانایی‌های خویشتن است. تمرین یوگا در محیطی که در آن احساس راحتی و پذیرش می‌کنید؛ بیش‌ترین تاثیر مثبت را در پی خواهد داشت.
قبل از شروع یوگا همانند سایر تمرینات ورزشی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
دکتر سورویا باکوس؛ روانپزشک معتقد است که یوگا مانند مراقبه، شامل کنترل افکار و احساسات از طریق بدن است و نقطه مقابل افسردگی و اضطراب به‌شمار می‌رود. مهارت تسلط کامل بر ذهن نقطه مقابل اختلال دوقطبی است. وقتی احساس می کنید که کنترل خود را از دست داده اید؛ یوگا استراتژی‌های خودکنترلی را به شما می‌آموزد.