علائم سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان مبتلا به اختلال طیفی اوتیسم به‌مراتب بیشتر از کودکان عادی است. اختلال طیفی اوتیسم (ASD) معمولاً با علائم اجتماعی و رفتاری خاصی تعریف می‌شود و اظهارات مربوط به مشکلات معده در کودکان مبتلا به ASD بعضاً مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند.
مطالعه جدیدی که در ژورنال Pediatrics منتشر شده است؛ اولین تحقیق در نوع خود است که تمامی مطالعات پیشین درمورد مشکلات دستگاه گوارش (GI) در کودکان مبتلا به ASD را تجزیه و تحلیل می‌کند. این پژوهش نشان می‌دهد که کودکان اوتیسمی در واقع بیشتر و شدیدتر از سایر کودکان همسن خود دچار مشکلات معده می‌شوند.
محققان مرکز اوتیسم مارکوس دریافتند که علائم مربوط به مشکلات دستگاه گوارش واقعا برای کودکان مضر هستند . یافته‌های این مطالعه نشان داد که کودکان مبتلا به ASD بیش از سایرین دچار یبوست و اسهال شده و از درد‌های ناحیه شکم شکایت دارند.
آیا رژیم غذایی عامل ایجاد مشکلات معده است؟
محققان دقیقا نمی‌دانند که چرا کودکان اوتیسمی بیش از سایرین دچار مشکلات معده می‌شوند؛ اما به‌نظر می‌‌رسد که خوردن غذا و سایر محدودیت‌های غذایی مشخصا در بروز مشکلات دستگاه گوارش در برخی کودکان مبتلا به ASD تاثیرگذار هستند.
ویلیام شارپ؛ مدیر برنامه اختلالات تغذیه کودکان در مرکز اوتیسم مارکوس توضیح داد: “کودکان مبتلا به ASD معمولا با مشکلات تغذیه و مسائل مربوط به رژیم غذایی دست‌به‌گریبان هستند. این نگرانی‌ها اغلب شامل گرایش شدید آن‌ها به مصرف خوراکی‌های چرب، میان وعده‌ها و غذاهای فرآوری شده و پرهیز از خوردن میوه‌ها و سبزیجات است. چنین الگوی نامناسبی برای انتخاب غذا ممکن است موجب بروز علائم GI مانند درد شکم یا یبوست شده یا آن‌ها را وخیم‌تر کند.”
این علائم دستگاه گوارش در درازمدت می‌توانند مضر باشند. دکتر باربارا مک الهانون؛ متخصص اطفال می‌گوید که عدم درمان بیماری‌های معده موجب ابتلای کودکان به ریفلاکس معده (GERD) شده و آن‌ها را در معرض خطر ابتلا به سرطان مری قرار می‌دهند. برقراری ارتباط موثر برای هر کودکی چالش برانگیز است؛ اما بیان مشکلات معده برای کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار دشوار است.
همان‌طور که یافته‌ها نشان می‌دهند؛ برخی علائم رفتاری کودکان اوتیسمی در واقع از مشکلات دستگاه گوارش ناشی شود. ناراحتی و درد ناشی از مشکلات دستگاه گوارش مانند یبوست و اسهال می‌تواند موجب ظهور رفتارهای ناخوشایند شود.
تاکنون چندین عامل مختلف مانع از بررسی ارتباط میان اختلالات ASD و GI شده است. در این میان مشخصا یک افسانه کاملا تاثیرگذار بوده است. دکتر شارپ گفت: “یک ادعای بی‌اساس اعلام می‌کند که واکسیناسیون به نوعی باعث بیماری التهابی دستگاه گوارش شده و نهایتا زمینه‌ساز ابتلای فرد به اختلال طیفی اوتیسم خواهد بود. این ادعا به‌طور قابل‌توجهی مانع پیشرفت در این زمینه طی سالیان اخیر شده است. تحقیق جدید موجب جلب توجه پزشکان نسبت به ضرورت درمان مشکلات گوارشی در کودکان مبتلا به ASD شده است و ما امیدواریم که تلاش اخیر به رفع نیازهای کودکان کمک کند.”
والدین چه کمکی می‌توانند انجام دهند؟
مشکلات دستگاه گوارش در کودکان بایستی جدی گرفته شود و برقراری رابطه میان پزشکان و والدین خصوصا برای کودکانی که شخصا قادر به صحبت نیستند؛ بسیار مهم است. دکتر مک الهانون توصیه می‌کند که پزشکان در مورد عملکرد و علائم دستگاه گوارش کودکان مبتلا به ASD از والدین آن‌ها سوال کنند.
دکتر مک الهانون گفت: “آن‌ها بایستی پیرامون کیفیت مدفوع کودک و رفتارهایی مانند افزایش تحریک‌پذیری وی از والدین سوال کنند. والدین باید عادات فرزند خود را ثبت کرده و هر گونه مشکل را به متخصصان اطفال گزارش دهند. من از والدین می‌خواهم که شکایات کودک خود را یادداشت کرده و مطمئن شوند که رژیم غذایی، حرکات روده و رفتارهای کودک همگی طبیعی هستند. این اقدام به متخصص اطفال، متخصص گوارش یا متخصص تغذیه کمک می‌کند تا یک مشکل بالقوه را تشخیص دهد.”