بر اساس برآورد موسسه National Institute of Health، ۱۸ درصد مردم آمریکا از اضطراب رنج میبرند. استرس ریشه در عوامل متعددی دارد و بعضا از طریق مصرف دارو قابل درمان است. با اینحال جالب است بدانید مصرف برخی از محبوبترین خوراکیها میتواند احساس اضطراب انسان را تشدید نماید. در ادامه به معرفی و بررسی این خوراکیها میپردازیم:
- کافئین
کافئین احتمالا موجب افزایش انرژی، سطح هوشیاری و در عینحال احساس اضطراب در انسان میشود. کافئین ابتدا تاثیر سروتونین در مغز را کاهش داده و حالت افسردگی و تحریکپذیری بالا را بههمراه خواهد داشت. بعلاوه کافئین موجب بروز تکرر ادراری خواهد شد؛ پدیدهای که باعث کمآبی بدن و تشدید افسردگی میشود. کافئین با ایجاد اختلال در چرخه خواب موجب بروز استرس خواهد شد. لذا به منظور تجربه خوابی آرامتر حتیالامکان از مصرف چای، قهوه، نوشابه و شکلات داغ خودداری نمایید.
- شکر
مصرف شکر موجب افزایش قند خون شده و احساس اضطراب را تشدید میکند. افزایش میزان انسولین ترشح شده در بدن موجب بروز حالت خستگی میشود. آبمیوههای مصنوعی و نوشابه به سرعت قند خون را افزایش میدهند. خوردن شکلات، کیک و سایر خوراکیهای شیرین معمولا لذتبخش خواهد بود؛ اما پس از مدتی احساس استرس در فرد ایجاد خواهد شد. لذا تا حد ممکن از مصرف خوراکیهای شیرین اجتناب کنید.
- قند مخفی
هنگام پرهیز از مصرف خوراکیهای شیرین و نوشابه همواره بهخاطر داشته باشید که بسیاری از غذاها دارای قند مخفی هستند. تقریبا تمامی غذاهای فرآوری شده حاوی شکر هستند. سس ماکارونی، کچاپ و ماست کمچرب تنها نمونههای محدودی از این طیف بهشمار میروند.
شکر میزان کورتیزول و آدرنالین خون را افزایش میدهد. سطح کورتیزول خون رابطه مستقیمی با احساس استرس دارد و آدرنالین نیز موجب لرزش بدن میشود. لذا پیش از انتخاب موادغذایی، جدول اطلاعات تغذیهای آنها را مطالعه نمایید.
- آرد سفید
آرد سفید دارای مقادیر قابلتوجهی قند مخفی است. در واقع نشاسته موجود در آرد سفید پس از گوارش در بدن به قند تبدیل میشود. خوردن ساندویچ، دونات و سایر خوراکیهای تهیه شده از آرد سفید موجب افزایش قند خون، کورتیزون و آدرنالین شده و احساس اضطراب را تشدید خواهد کرد.
قند فراوان، چربیهای ترانس و مواد شیمیایی پایدارکننده موجود در این خوراکیها برای سلامت انسان مضر هستند. لذا برای کاهش استرس و کمک به سلامتی خود بهتر است از غلات سبوسدار استفاده کنید.
- الکل
از آنجا که مصرف الکل موجب بروز افسردگی میشود؛ لذا نقش آن در ایجاد استرس نیز بر هیچکس پوشیده نیست. مصرف الکل اگرچه در ابتدا موجب شکلگیری احساس شادی در فرد میشود؛ اما در ادامه باعث بروز اختلالات خوابی خواهد شد. الکل به مشکل کمآبی بدن دامن زده و از این طریق باعث افسردگی انسان میشود. بعلاوه الکل با کاهش میزان سروتونین خون موجب تشدید اضطراب خواهد شد. بنابراین مصرف الکل نهتنها به انسان کمک نخواهد کرد؛ بلکه حالت استرس را در وی تشدید میکند.
- غذاهای فرآوری شده
ارتباط میان مصرف غذاهای فرآوری شده با افسردگی به اثبات رسیده است. چربیهای اشباع نظیر روغنهای هیدروژنه درتشدید حالات استرس و افسردگی موثر هستند. موادغذایی پخته، اسنکها، غذاهای سرخ شده، دوغ و مارگارین حاوی چربیهای ترانس هستند. چنانچه میزان چربی ترانس موجود در هر وعده غذایی کمتر از ۰.۵ گرم باشد؛ در اینصورت شرکتهای تولیدکننده موادغذایی ملزم به اعلام آن نخواهند بود. لذا پیش از خریداری خوراکیها، برچسب ارزش غذایی آنها را مطالعه کنید. همچنین در عوض مصرف لبنیات پرچرب بهتر است از انواع کمچرب که حاوی چربی ترانس پایینتری هستند استفاده کنید.
- نوشیدنیهای انرژیزا
نوشیدنیهای انرژیزا در تشدید علائم اضطراب و افسردگی تاثیر بسزایی دارند. این نوشیدنیها حاوی کافئین، قند و مواد شیمیایی مضری هستند که موجب بروز اختلالات خواب و ضربان نامنظم قلب میشوند؛ ۲ عاملی که در تشدید احساس اضطراب و افسردگی موثر هستند.
بهتر است خود را با شیرینکنندههای مصنوعی فریب ندهید. چرا که این مواد، میل انسان به دریافت کالری بیشتر را افزایش میدهند و این چرخه معیوب کماکان به قوت خود ادامه خواهد یافت.
- گلوتن و MSG
گلوتن و MSG موجب تشدید استرس در افراد حساس میشوند. MSG یکی از مشتقات گلوتن بهشمار میرود. گلوتن بهطور طبیعی در فرآوردهای تولید شده از گندم یافت میشود. در واقع MSG نوعی تقویتکننده طعم است که در خوراکیهای فرآوری شده، غذاهای آسیایی و موادغذایی منجمد یافت میشود. سس سویا حاوی مقادیر چشمگیری گلوتن و MSG است.
محققان دریافتند که افراد مبتلا به اضطراب غیرقابل درمان به رژیمهای غذایی فاقد گلوتن پاسخ مناسبی نشان میدهند؛ پدیدهای که از وجود ارتباط مستقیم میان گلوتن و حالات افسردگی و اضطراب حکایت دارد.
- غذاهای کنسروی
از مدتها پیش انسانها به منظور تهیه خوراکیهای خوشمزه از تکنیکهای جالبی نظیر تهیه کنسرو، تخمیر و دودی کردن استفاده میکنند. فرآیند کنسرو کردن غذاها موجب شکلگیری باکتریهای بیوژنیک میشود. این باکتریها اقدام به تولید هیستامین میکنند. در برخی افراد، هیستامین موجب افزایش سطح آدرنالین خون و بروز حالات استرس و بیخوابی میشود. چنانچه پس از مصرف غذاهای کنسروی متوجه بروز مشکلات گوارشی، قلبی یا عصبی شدید؛ در اینصورت احتمالا نسبت به هیستامین حساسیت دارید. لذا به منظور کاهش استرس بهتر است از مصرف این خوراکیها اجتناب نمایید.
- لبنیات
لبنیات حاوی پروتئینی موسوم به کازئین هستند. کازئین، آمینواسیدها، کربوهیدراتها و ۲ عنصر اساسی موردنیاز نوزاد پستانداران یعنی کلسیم و فسفر را تامین میکند. فرآوردههای لبنی نظیر شیر، ماست، پنیر و بستنی حاوی مقادیر بالایی از این پروتئین هستند.
ارتباط کازئین با برخی بیماریها نظیر افسردگی به اثبات رسیده است. به منظور بررسی میزان تاثیرات احتمالی مصرف لبنیات بر تشدید حالات استرسآور بایستی یک رژیم ۳۰ روزه بدون لبنیات را امتحان نمایید. شایدها بعدها بتوانید بدون هرگونه عوارض جانبی از محصولات لبنی استفاده کنید.
- خوراکیهای کابوسآور
چنانچه علیرغم رعایت کلیه موارد فوق در رژیم غذایی خود کماکان دچار اضطراب هستید؛ در اینصورت احتمالا به برخی گیاهان کابوسآور حساسیت دارید. سیبزمینی، گوجهفرنگی، بادمجان، فلفل و انواع توتها در این طیف قرار دارند. این گیاهان حاوی نوعی سم دفع آفات طبیعی موسوم به گلیکوآلکالوئیدها هستند. تاثیرات مخرب بر سیستم عصبی یکی از عوارض مصرف بیش از اندازه این خوراکیها محسوب میشود. پاکسازی سیستم عصبی از گلیکوآلکالوئیدها حدودا ۵ روز زمان خواهد برد. بسیاری از خوراکیهای دیگر از نشاسته سیبزمینی گرفته تا ادویههایی نظیر پایریکا نیز حاوی مقادیر قابلتوجهی گلیکوآلکالوئید هستند.