نقش رژیم غذایی در ریسک بروز و پیشرفت بیماری سرطان تقریبا بر هیچ‌کس پوشیده نیست. افرادی‌که دوران نقاهت پس از درمان سرطان را پشت سر می‌گذارند؛ بایستی از یک رژیم غذایی سالم تبعیت نمایند. برخی خوراکی‌ها شامل میوه‌ها حاوی ترکیباتی هستند که به کاهش سرعت رشد تومورها، کاهش عوارض جانبی پروسه درمان و تسهیل ریکاوری کمک می‌کنند. در ادامه به بررسی ۱۰ میوه مفید برای بیماران سرطانی در دوره ریکاوری می‌پردازیم:
بیماران سرطانی پس از طی فرآیند درمان و در دوره ریکاوری بایستی به رژیم غذایی خود بسیار اهمیت دهند. روش‌های درمان سرطان نظیر شیمی‌درمانی و پرتودرمانی دارای عوارض جانبی متعددی هستند. رژیم غذایی می‌تواند به بهبود یا تشدید این علائم کمک کند. عوارض درمانی رایج برای شیمی‌درمانی و پرتودرمانی عبارتند از:
- خستگی
- کم‌خونی
- حالت تهوع
- اسهال
- استفراغ
- تغییر اشتها
- یبوست
- بلع دردناک
- خشکی و زخم دهان
- اختلال در تمرکز
- تغییر خلق‌وخو
میوه‌ها یکی از منابع غنی ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها محسوب می‌شود. با این‌حال میوه‌ها بایستی بسته به وضعیت بیمار مصرف شوند. به‌عنوان مثال پوره‌های میوه و اسموتی‌ها برای افراد دچار مشکلات بلعی مناسب هستند؛ در حالی‌که میوه‌های سرشار از فیبر برای مبتلایان به یبوست گزینه‌ای ایده‌ال قلمداد می‌شوند. همچنین بسته به شرایط بایستی از مصرف برخی میوه‌ها اجتناب کرد؛ مثلا افراد دچار زخم و خشکی دهان بایستی از مصرف میوه‌های آزرده‌کننده نظیر مرکبات خودداری نمایند. نهایتا میوه‌هایی نظیر سیب، زردآلو و گلابی برای افراد مبتلا به زخم دهان، مشکلات بلع یا حالت تهوع بسیار دشوار است.
- بلوبری
بلوبری یکی از منابع غنی فیبر، ویتامین C و منگنز به‌شمار می‌رود. بعلاوه آنتی‌اکسیدان فراوان موجود در این میوه به مقابله بهتر با عوارض تقابل با سرطان کمک می‌کند. بعلاوه بلوبری در حل مشکلات حافظه بیماران سرطانی حین فرآیند درمان آن‌ها موثر است. بر اساس یافته‌های ۱۱ پژوهش اخیر، مصرف بلوبری به بهبود عملکرد مغز در کودکان و بزرگسالان کمک شایانی می‌کند. همچنین مصرف آب بلوبری برای مدت ۱۲ هفته در تقویت قوای حافظه و یادگیری افراد مسن موثر خواهد بود.
- پرتقال
پرتقال به‌دلیل طعم شیرین، رنگ جذاب و ارزش غذایی بالای خود یکی از شاخص‌ترین گونه‌های مرکبات محسوب می‌شود. مصرف تنها ۱ عدد پرتقال متوسط، نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تامین می‌کند. تیامین، فولات و پتاسیم از جمله مواد معدنی موجود در پرتقال به‌شمار می‌روند. ویتامین C در ارتقاء سطح ایمنی بدن و کاهش سرعت رشد و گسترش سلول‌های سرطانی موثر است و به‌عنوان یک روش درمانی برای مقابله با انواع خاصی از سرطان‌ها به‌کار گرفته می‌شود. همچنین ویتامین C موجب افزایش میزان جذب آهن غذاها شده و از بروز کم‌خونی (یکی از عوارض شایع شیمی‌درمانی) جلوگیری خواهد کرد.
- موز
موز یک خوراکی فوق‌العاده برای بیماران سرطانی در دوران نقاهت است. مصرف موز برای بیماران دچار مشکل بلع آسان بوده و این میوه یکی از منابع غنی ویتامین B6، منگنز و ویتامین C است. موز حاوی نوعی فیبر با نام پکتین است که برای رفع حالت اسهال ناشی از سرطان بسیار مفید واقع شده و احتمالا از رشد سلول‌های سرطانی روده بزرگ جلوگیری می‌کند. پتاسیم فراوان موجود در موز به افزایش سطح الکترولیت‌های از دست رفته در اثر اسهال و استفراغ کمک می‌کند.
- گریپ‌فروت
گریپ‌فروت سرشار از ویتامین C، پروویتامین A، پتاسیم و ترکیبات مفیدی موسوم به لیکوپن است. لیکوپن نوعی کاروتنوئید است که دارای خواص ضد سرطانی قوی بوده و به کاهش عوارض جانبی شیمی‌درمانی و پرتودرمانی کمک می‌کند. بر اساس مطالعات انجام شده، نوشیدن ۰.۵ لیتر آب مرکبات خصوصا گریپ‌فروت موجب افزایش جریان خون در مغز شده و از بروز تغییرات شیمیایی مخرب در آن جلوگیری می‌کند. با این‌حال مصرف گریپ‌فروت احتمالا بر عملکرد برخی داروها تاثیرگذار است؛ لذا پیش از مصرف آن با پزشک خود مشورت نمایید.
- سیب
سیب سرشار از فیبر، پتاسیم و ویتامین C است؛ لذا مصرف آن برای بیماران سرطانی بسیار مفید خواهد بود. فیبر موجود در سیب به تنظیم عملکرد سیستم گوارش بدن کمک کرده و پتاسیم نیز در تنظیم توازن مایعات بدن و جلوگیری از احتباس آن‌ها موثر است؛ پدیده‌ای که یکی از عوارض جانبی شایع شیمی‌درمانی قلمداد می‌شود. نهایتا ویتامین C به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان به تقویت سیستم ایمنی بدن و سرکوب سلول‌های سرطانی کمک می‌کند.
- انار
انار میوه‌ای خوشمزه، مغذی و سرشار از ویتامین C، ویتامین K، فولات، پتاسیم و فیبر است. مصرف انار به تقویت قوای حافظه و کاهش اختلالات حافظه‌ای ناشی از شیمی‌درمانی کمک می‌کند. بر اساس پژوهش‌های اخیر، نوشیدن روزانه ۲۳۷ سی‌سی آب انار طی مدت ۴ هفته در افزایش فعالیت مغز و بهبود حافظه موثر است. بعلاوه مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان می‌دهند که مصرف انار احتمالا به کاهش درد مفاصل؛ یکی از عوارض معمول شیمی‌درمانی کمک می‌کند.
- گلابی
گلابی حاوی مقادیر فراوانی فیبر، مس، ویتامین C و ویتامین K است. مس در تقویت عملکرد سیستم دفاعی بدن و مقاومت آن در برابر عفونت‌ها نقشی کلیدی دارد. بر اساس مطالعات انجام شده، مصرف بیشتر سیب و گلابی موجب کاهش ریسک ابتلا به سرطان ریه می‌شود. همچنین مطالعات آزمایشگاهی از تاثیر آنتوسیانین‌ها (نوعی رنگدانه موجود در گلابی) بر کاهش رشد تومورهای سرطانی حکایت دارند.
- توت‌فرنگی
توت‌فرنگی به‌دلیل طعم منحصر‌به‌فرد خود یکی از میوه‌های پرطرفدار محسوب می‌شود. توت‌فرنگی سرشار از ویتامین C، فولات، منگنز، پتاسیم و آنتی‌اکسیدانی موسوم به پلارگونیدین است. مصرف توت‌فرنگی در بهبود علائم سرطان بسیار موثر است. خوردن این میوه به‌صورت نرم و رسیده برای افراد دچار مشکل بلع خفیف مناسب خواهد بود. مطالعات آزمایشگاهی از نقش مصرف توت‌فرنگی منجمد در کاهش سرعت رشد تومورهای سرطانی دهان و سینه همسترها حکایت دارند.
- آلبالو
آلبالو میوه‌ای قرمزرنگ است که در رده میوه‌هایی نظیر هلو، آلو و زردآلو طبقه‌بندی می‌شود. آلبالو حاوی ویتامین C، پتاسیم. مس و انواع آنتی‌اکسیدان‌ها نظیر بتاکاروتن، لوتئین و زاکسانتین است. مطالعات آزمایشگاهی از تاثیر عصاره آلبالو بر توقف رشد سلول‌های سرطانی پستان حکایت دارند. بعلاوه پژوهش انجام شده روی موش‌ها نشان می‌دهد که ترکیبات موجود در آلبالوهای ترش‌مزه، سرعت رشد سلول‌های سرطانی روده بزرگ در موش‌ها را کاهش می‌دهد.
- لیمو
لیموها در انواع ترش و شیرین حاوی مقادیر زیادی ویتامین C، ویتامین B6، پتاسیم و آهن هستند. مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان می‌دهند که ترکیب خاصی در لیمو موسوم به لیمونن در تقویت روحیه و کاهش احساس افسردگی، اضطراب و استرس موثر است. لذا به منظور طعم‌دار کردن نوشیدنی‌ها و دسرها می‌توان از آب لیمو یا عصاره پوست آن استفاده کرد.