تجربه استرس مزمن به‌صورت روزمره موجب وارد شدن صدمات جسمی و روحی متعدد به انسان می‌شود. این وضعیت می‌تواند بر قوه یادگیری و احساسات فرد تاثیر مخرب بگذارد. با این‌حال مواجهه با یک واقعه استرس‌زای کوتاه‌مدت می‌تواند قوه یادگیری و حافظه را تقویت نماید.
محققان دانشگاه بوفالو آزمایشات خود را بر روی جوندگان به‌عنوان یک مدل حیوانی اجرا کردند. استرس حاد از طریق تاثیر هورمون کورتیکواسترون (کورتیزول در بدن انسان) بر قشر جلویی مغز به بهبود توانایی یادگیری و حافظه انسان کمک می‌کند. قشر جلویی مغز در کنترل یادگیری و احساسات نقشی کلیدی دارد. محققان مشخصا نشان دادند که استرس حاد موجب تقویت انتقال‌دهنده‌های عصبی موثر بر عملکرد حافظه می‌شود.
ژان یان؛ استاد فیزیولوژی و بیوفیزیک موسسه UB و نویسنده ارشد این پژوهش گفت: “هورمون‌های استرس دارای تاثیرات حفاظتی و مخرب بر بدن هستند. نتایج این پژوهش به ضرورت نیاز انسان به استرس جهت ارائه عملکرد بهتر اشاره دارد؛ اما یقینا استرس مزمن برای سلامتی انسان زیانبار است.” آقای یان و همکاران وی به منظور ارزیابی تاثیرات استرس حاد بر حافظه، موش‌های صحرایی را در مسیرهای پر پیچ و خم قرار دادند تا در ۶۰ الی ۷۰ درصد مواقع موفق به پیمایش کامل مسیر شدند. هنگامی‌که جوندگان برای مدت ۲ روز متوالی به چنین سطحی از دقت دست یافتند؛ نیمی از آن‌ها در معرض شنای اجباری ۲۰ دقیقه‌ای قرار گرفتند. این پدیده موش‌ها را در موقعیت پراسترس قرار داد؛ سپس موش‌ها مجددا در مسیر پر پیچ و خم قرار گرفتند.
نتایج آزمایش نشان داد که در فواصل ۴ ساعت و ۱ روز پس از تجربه شرایط پراسترس، موش‌های دچار استرس در مقایسه با موش‌های بدون استرس، مسیر پر پیچ و خم را با اشتباهات بسیار کمتری طی کردند. محققان به منظور ارزیابی نقش هورمون کورتیزول در بهبود عملکرد حافظه اقدام به تجویز نوعی دارو جهت مسدودسازی مسیر عصبی نمودند. این دارو به یک گروه از موش‌ها تزریق شد. نتایج نشان داد که موش‌هایی که مسیر هورمون کورتیزول در آن‌ها مسدود نشده بود؛ هنگام پیمایش مسیر پر پیچ و خم عملکرد بهتری از خود نشان دادند.
محققان همچنین دریافتند که تجربه استرس‌زا موجب تشدید افسردگی یا رفتارهای مرتبط با اضطراب در حیوانات نخواهد شد. دکتر یان گفت: “استرس پیامدهای مثبت و منفی فراوانی را برای مغز به‌دنبال دارد. در فرآیند شناخت و کنترل احساسات، چندین ناحیه اصلی مغز از جمله قشر جلویی آن (واحد کنترل‌کننده هورمون استرس) درگیر هستند. مطالعه اخیر نوعی مکانیسم جدید را معرفی می‌کند که اساس آن، بررسی تاثیر استرس حاد بر حافظه کاری و فرآیند شناختی وابسته به سیگنال‌های تحریکی در مدارات قشر جلویی مغز است.” محققان تحقیقات خود را در چندین جهت توسعه دادند. آن‌ها مولکول‌های اصلی ارسال سیگنال را شناسایی کردند. این مولکول‌ها ارتباط میان استرس حاد با تقویت گیرنده‌های گلوتامات و قوه حافظه را مشخص می‌کنند.
همچنین آقای یان خاطرنشان کرد: “یافته‌های ما نشان می‌دهند که استرس مزمن موجب انتقال گلوتامات در قشر جلویی مغز جوندگان نر می‌شود. این پدیده با اثر تسهیل‌کننده استرس حاد در تعارض است. گیرنده‌های استروژن در جوندگان ماده موجب بالا رفتن مقاومت آن‌ها در برابر استرس مزمن نسبت به موش‌های صحرایی نر خواهد شد. وی گفت: “کلیه این مطالعات بایستی به خلق نگرش‌های جدید پیرامون اقدامات پیچیده استرس در شرایط مختلف آتی کمک کنند.