آیا برای آگاهی از دلایل ژنتیکی بروز اختلال شخصیت مرزی کنجکاو هستید؟ بسیاری از افراد از خود میپرسند که دلیل ابتلای آنها و سایرین به اختلال BPD چیست. متاسفانه یافتن پاسخ این پرسشها چندان آسان نیست؛اما تحقیقات انجام شده به درک بهتر دلایل ابتلا به اختلال شخصیت مرزی کمک میکنند.
دلایل ژنتیکی یا محیطی
مطالعات انجام شده روی اختلال شخصیت مرزی نشان میدهند که خویشاوندان درجه اول شامل خواهر، برادر، فرزندان یا والدین افرادی که برای اختلال BPD درمان میشوند؛ ۱۰ برابر بیشتر از خویشاوندان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا اختلال دو قطبی دچار علائم اختلال شخصیت مرزی خواهند شد.
مطالعات نشان میدهند که نسبت خانوادگی در ابتلا به اختلال شخصیت مرزی موثر است؛ با اینحال میزان تاثیر عوامل ژنتیکی در بروز اختلال BPD هنوز دقیقا روشن نیست. دلیل چنین پدیدهای این است که بستگان درجه ۱ نهتنها به لحاظ ژنها بلکه از نظر بسیاری از شرایط زندگی با یکدیگر مشترک هستند. بهعنوان مثال خواهران و برادران توسط والدینی یکسان پرورش پیدا میکنند. چنین وضعیتی بدان معناست که مطالعات اخیر احتمالا تا حدودی انعکاسدهنده دلایل زیستمحیطی ابتلا به BPD هستند.
مطالعات انجام شده روی دوقلوها از نقش عمده عوامل ژنتیکی در ابتلا به اختلال شخصیت مرزی حکایت دارند
بررسی میزان ابتلا به BPD در دوقلوهای همسان یکی از روشهای مستقیم و غیر ایدهآل برای بررسی تاثیر ژنها بر اختلال شخصیت مرزی بهشمار میرود. دوقلوهای همسان، آرایش ژنتیکی کاملا یکسانی دارند؛ در حالیکه چیدمان ژنتیکی دوقلوهای غیرهمسان همانند یک خواهر و برادر معمولی صرفا مشابه یکدیگر هستند.
مطالعات مربوط به اختلال شخصیت مرزی بر روی تعداد محدودی از دوقلوها انجام شده است. این پژوهشها نشان میدهند که ۴۲ تا ۶۹ درصد موارد ابتلا به BPD ریشه ژنتیکی دارند. این پدیده بدان معناست که ۵۸ تا ۳۱ درصد موارد ابتلا به اختلال شخصیت مرزی از سایر عوامل نظیر محیط ناشی میشوند. لذا اختلال BPD تا حدود زیادی با عوامل ژنتیکی ارتباط دارد. با اینحال در اکثر مبتلایان به اختلال BPD، عوامل ژنتیکی و محیطی بهصورت توامان تاثیرگذار هستند.
مفهوم فاکتور ژنتیک
نقش کلیدی عوامل ژنتیکی در اختلال BPD بدان معناست که افراد مبتلا در بروز این بیماری ابدا مقصر نیستند؛ بلکه این اشخاص احتمالا از استعداد ژنتیکی برای ایجاد چنین وضعیتی برخوردار هستند. برخی رویدادهای زیستمحیطی نظیر کودکآزاری یا از دست دادن یکی از عزیزان نیز احتمالا در ابتلا به اختلال شخصیت مرزی تاثیرگذار هستند.
ابتلا به اختلال BPD با ضعف انسان یا ناتوانی وی در انجام برخی امور هیچگونه ارتباطی ندارد. چنانچه یکی از خویشاوندان درجه ۱ شما دچار اختلال شخصیت مرزی است؛ در اینصورت احتمال ابتلای شما به این بیماری بهمراتب بالاتر خواهد بود. با اینحال برای ابتلای شما به اختلال شخصیت مرزی کماکان هیچ تضمینی وجود ندارد.
دلایل ضرورت فرآیند درمان
چنانچه در خصوص بروز علائم اختلال شخصیت مرزی نگران هستید؛ در اینصورت بایستی فرآیند درمان را در اولین فرصت ممکن آغاز کنید. این اقدام ضمن کنترل کلیه عوامل خطرزا به کاهش علائم بیماری کمک میکند. لذا پیرامون علائم اختلال شخصیت مرزی، آزمایشات تشخیصی مناسب برای آن و گزینههای درمانی احتمالی با یک پزشک مشورت نمایید.
بسیاری از والدین مبتلا به اختلال BPD در خصوص بروز علائم آن در فرزندان خود نیز نگران هستند. اگرچه وقوع چنین سناریویی امکانپذیر است؛ اما بایستی بدانیم که ژنها علیرغم نقش کلیدی خود تنها عامل موثر در ابتلای انسان به اختلال شخصیت مرزی محسوب نمیشوند. فراهم نمودن یک محیط زندگی سالم و مناسب برای فرزندان، خطر ابتلای آنها به این اختلال را تا حدود زیادی کاهش میدهد. همچنین بهکارگیری تکنیکهای روان درمانی نیز احتمالا در یادگیری مهارتهای مفید برای فرزندپروری مناسب خواهد بود.