مبتلایان به اختلال پرخوری عصبی یا بولیمیای عصبی احتمالا برخی علائم هشداردهنده را از خود بروز میدهند. پس از تشخیص ابتلای فرد به اختلال بولیمیای عصبی، اعضای خانواده و دوستان وی از این بابت متعجب شده و از مشاهده علائم اختلال خوردن و رابطه میان برخی رفتارها و ناراحتیهای جسمی با این بیماری اظهار بیاطلاعی میکنند.
با اینحال مبتلایان به اختلال بولیمیای عصبی غالبا در قبال رفتارهای خود احساس شرم و گناه میکنند. این وضعیت بدان معناست که بسیاری از مبتلایان به منظور عدم ظهور علائم اختلالات خوردن اقدام به پنهان نمودن رفتارهای خود خواهند کرد. در ادامه به بررسی برخی علائم اختلال بولیمیای عصبی میپردازیم. البته کلیه علائم زیر لزوما در یک فرد قابل مشاهده نبوده و لزوما مختص به اختلالات خوردن نیستند.
علائم جسمانی
اختلال بولیمیای عصبی با پرخوری مکرر (خوردن مقادیر بالای موادغذایی در یک دوره زمانی کوتاه و احساس عدم کنترل حین انجام اینکار) و استفاده از رفتارهای جبرانکننده نظیر استفراغ، داروهای ملین و ادرارآور و انجام ورزشهای شدید به منظور سوزاندن انرژی مازاد غذاها شناخته میشود. از آنجا که بسیاری از مبتلایان دارای وزنی متوسط هستند؛ لذا تا پیش از وخامت بسیار شدید بیماری احتمالا علائم آن قابل تشخیص نخواهند بود. با اینحال کلیه افراد در صورت مشاهده علائم زیر بایستی توسط پزشک معاینه شوند:
- تورم غدد، گردی ناحیه فک و قرمزی چشم (خونریزی در چشم)
- ظهور پینهها در پشت دست
- احساس سبکی سر و از دست دادن تعادل (غش کردن نیز پدیدهای محتمل است)
- زردی، تیرگی، لکهدار شدن و پوسیدگی دندانها
- حساسیت و سوراخ شدن دندانها
- زخمهای دهان
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- سردرد
- دل درد
- گلودرد مکرر
- برهم خوردن تعادل الکترولیتی و کم آبی بدن
- تورم دست و پا
- یبوست دورهای مزمن (ناشی از سوء مصرف ملینها)
- استفراغ خونی
پزشکان غالبا نخستین افرادی هستند که با مشاهده الگوی فرسایشی قسمتهای داخلی دندان به علائم استفراغ خودخواسته در مبتلایان به اختلال بولیمیای عصبی پی میبرند. گونههای پف کرده در بیماران دچار استفراغ یکی دیگر از علائم جسمانی قابلتوجه بهشمار میرود. پینههای موجود در پشت دست که در اثر وارد نمودن دستها به داخل دهان جهت ایجاد استفراغ ارادی ایجاد میشوند نیز احتمالا مشهود خواهند بود. بعدها و با پیشرفت بیماری این علامت حتی قابل مشاهده نیز نخواهد بود؛ چرا که بیمار بدون هرگونه تحریک فیزیکی قادر به استفراغ کردن خواهد بود.
علائم رفتاری
این علائم غالبا توسط اعضای خانواده و دوستان قابل مشاهده هستند. از بین بردن شواهد همواره نیازمند رفتن به دستشویی یا حمام پس از صرف غذا، خوردن داروهای ملین، سرقت موادغذایی یا خوردن مقادیر زیادی غذا در یک وعده است. اعضای خانواده یا هماتاقی شخص بیمار احتمالا متوجه مخفیسازی خوراکیها درون کمدها و کابینتها، تعداد زیادی بستهبندی موادغذایی در سطل زباله یا خودرو خواهند شد. رفت و آمد مکرر به حمام، عادات غذایی افراطی (رژیم غذایی سرسخت پس از پرخوری)، پافشاری شدید و غیرمنطقی روی ورزش کردن در شرایط خاص، ملزم دانستن خود به انجام بیکم و کاست فعالیتها جهت سوزاندن کامل کالری دریافتی، مصرف دارو برای سرکوب اشتها، صحبت کردن پیوسته پیرامون رژیم غذایی، وزن و کالری، کنارهگیری از دوستان، خانواده و فعالیتهای معمول و خستگی از جمله علائم رفتاری مبتلایان به اختلال بولیمیای عصبی محسوب میشوند.
علائم عاطفی
اگرچه تشخیص علائم عاطفی در مقایسه با علائم رفتاری بهمراتب دشوارتر است؛ اما علائم مذکور غالبا توسط دوستان یا اعضای خانواده تشخیص داده میشوند. این علائم مختص اختلال بولیمیای عصبی نیستند؛ اما احتمالا نگرانیهایی را بهدنبال دارند. برخی از شایعترین علائم عاطفی عبارتند از:
- احساس اعتماد به نفس یا جذابیت که با توجه به ظاهر و وزن بدن تعریف میشود.
- افسردگی
- نوسانات خلقی
- تحریکپذیری شدید
- نیاز فوقالعاده به تائید و تصدیق
- انتقاد شدید نسبت به وضعیت خود
- احساس عدم کنترل بر عمل و رفتار خود
مبتلایان به بیاشتهایی عصبی نیز بعضا از رفتارهای پرخوری و پاکسازی استفاده خواهند کرد. اما تفاوت میان اختلال بولیمیای عصبی و بیاشتهایی عصبی در این است که وزن بدن مبتلایان به بیاشتهایی عصبی به میزان قابلتوجهی کمتر است. بیمارانی که پرخوری میکنند و از روشهای پاکسازی استفاده نمیکنند؛ احتمالا با معیارهای اختلال پرخوری مطابقت دارند. اکثر علائم مرتبط با بولیمیای عصبی قابل درمان هستند؛ لذا مبتلایان به این اختلال در وهله نخست بایستی نزد یک پزشک متخصص بهداشت روان مراجعه نمایند.