انگیزه یکی از فاکتورهای بسیار مهم جهت دستیابی به موفقیت است. بنابراین به آسانی می‌توان درک کرد که چرا انگیزه به یکی از موضوعات داغ در حوزه‌های مختلف تبدیل شده است. محققان همواره به‌دنبال کشف روش‌های جدید تقویت انگیزه در دانش‌آموزان هستند. در ادامه به بررسی چند روش شگفت‌انگیز جهت تقویت انگیزه در زندگی می‌پردازیم:
عوامل روانشناختی موثر بر انگیزه
جهت افزایش انگیزه در افراد، نظریات و نکات فراوانی وجود دارند؛ اما تاثیرگذاری برخی عوامل روانشناختی بر انگیزه احتمالا مایه شگفتی خواهد بود. به‌عنوان مثال آیا می‌دانستید که تجسم موفقیت به تقویت انگیزه کمک شایان توجهی می‌کند و یا برخی مشوق‌ها بعضا موجب کاهش انگیزه می‌شوند؟
لذا از مشوق‌ها با دقت استفاده کنید. اگر انجام کاری برای یک نفر لذتبخش باشد؛ در این‌صورت معمولا استدلال می‌شود که پاداش‌دهی به فرد موجب پایبندی بیشتر وی به آن رفتار خواهد شد. با این‌حال چنین نگرشی در بسیار از موارد نادرست است. ایجاد انگیزه برای انجام فعالیت‌هایی که فرد پیش‌تر به انجام آن‌ها تمایل داشته است؛ بعضا می‌تواند انگیزه وی را مختل نماید. محققان دریافته‌اند که پاداش‌دهی به افراد به‌خاطر کارهایی که پیش‌تر برای آن‌ها انگیزه ذاتی وجود داشته است؛ در واقع می‌تواند موجب سرکوب تمایل آن‌ها برای انجام کار شود. به‌خاطر داشته باشید که انگیزه ذاتی از درون فرد سرچشمه می‌گیرد. در واقع انجام یک کار لذتبخش، بهترین پاداش آن کار به‌شمار می‌رود. کودکان بعضا به‌خاطر انجام کارهایی نظیر بازی با یک اسباب‌بازی خاص جایزه می‌گیرند؛ اما در واقع این عمل موجب کاهش انگیزه آن‌ها در آینده می‌شود. بنابراین در پاداش‌دهی محتاط باشید. استفاده از مشوق‌ها بعضا نتایج مطلوبی را به‌دنبال دارد؛ اما وابستگی بیش از حد به این پاداش‌ها می‌تواند موجب کاهش انگیزه شود.
آشنایی با چالش‌های جدید
برخی افراد نسبت به انجام کارهای آسان و پیش پا افتاده تمایل بیشتری دارند؛ اما برخی دیگر انجام کارهای چالش‌برانگیزتر که نیازمند یادگیری اطلاعات جدیدتر هستند را ترجیح می‌دهند. چنان‌چه مایل به افزایش انگیزه خود برای انجام برخی کارها هستید (مانند زودتر خارج شدن از رختخواب)؛ در این‌صورت جدا شدن از رویه پیشین و آشنایی با چالش‌های جدید می‌تواند به‌عنوان روشی موثر برای حفظ جرقه انگیزشی قلمداد شود. اما چگونه می‌توان از این گرایش نهایت بهره‌برداری را انجام داد؟ خود را به چالش بکشید. در یک مسابقه دو ماراتون ثبت‌نام کرده و روی بهبود عملکرد خود تمرکز نمایید. مهم نیست که چه هدفی را در سر دارید. افزودن تدریجی اقدامات چالش‌انگیز به زندگی در تقویت انگیزه و مهارت فرد و پیشرفت وی در مسیر موفقیت موثر خواهد بود.
عدم تجسم موفقیت
تجسم موفقیت یکی از متداول‌ترین ایده‌ها جهت ایجاد انگیزه به‌شمار می‌رود. با این‌حال تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که این راهکار احتمالا نتیجه‌ای معکوس را در پی خواهد داشت. مشکل اصلی این است که افراد غالبا خود را در موقعیت موفقیت‌آمیز تجسم می‌کنند؛ اما کلیه تلاش‌های لازم برای دستیابی به این موفقیت را نادیده می‌گیرند. تصور دستیابی انسان به اهداف موردنظر در واقع انرژی موردنیاز وی جهت انجام اقدامات ضروری برای تحقق آن هدف را کاهش می‌دهد. تحقیقات پیشین نشان دادند که فانتزی‌های ایده‌‌آل معمولا دستاوردهای ضعیف را پیش‌بینی می‌کنند و مطالعات جدیدتر نیز نشان می‌دهند که تصویرسازی ذهنی بخشی از انرژی فرد را کاهش خواهد داد.
لذا به جای آن‌که سریعا خود را در موقعیت موفقیت تجسم کنید؛ تمامی گام‌های ضروری برای دستیابی به موفقیت را مدنظر قرار دهید. اطلاع از چالش‌های پیش‌رو، مواجهه با آن‌ها را تسهیل خواهد کرد. برنامه‌ریزی برای آینده به آمادگی هرچه بهتر فرد جهت مقابله با چالش‌های پیش‌رو کمک می‌کند.
کنترل رویدادهای پیرامون را در دست بگیرید
کنترل رویدادهای محیط پیرامون احتمالا موجب تقویت انگیزه انسان می‌شود. یکی از دلایل عدم تمایل افراد برای انجام کارهای گروهی این است که آن‌ها احساس کنترل شخصی خود را از دست رفته قلمداد می‌کنند. اما در فعالیت‌های گروهی چگونه می‌توان احساس کنترل شخصی خود را حفظ کرد؟ یافتن روشی برای تداعی احساس قدرت و تاثیرگذاری فردی احتمالا راهگشا خواهد بود. استفاده از ایده‌های اشخاص مختلف در گروه و امکان بیان و دنبال کردن اهداف شخصی پیشنهادی موثر قلمداد می‌شود.
بر مسیر دستیابی به هدف و نه نتیجه آن تمرکز کنید
تمرکز مداوم بر نتیجه کار، موفقیت یا شکست احتمالا انگیزه انسان را به شکلی جدی مختل می‌کند. یک روانشناس با نام کارول دوک در تحقیقات خود پیرامون ذهنیت‌های مختلف دریافته است که تحسین کودکان برای صفات ثابتی نظیر باهوش بودن یا جذابیت موجب کاهش انگیزه و پایداری آن‌ها در آینده می‌شود. به عقیده وی این گونه از ستایش موجب توسعه ذهنیت ایستا می‌شود. افراد دارای این شیوه تفکر معتقدند که خصوصیات شخصی ماهیتی ذاتی و تغییرناپذیر دارند. آن‌ها تصور می‌کنند که افراد باهوش یا کودن، زیبا یا زشت و ورزشکار یا غیر ورزشکار هستند. اما چگونه می‌توان از توسعه ذهنیت ثابت جلوگیری کرد؟
خانم دوک پیشنهاد می‌کند که در عوض ستایش افراد، آن‌ها را به تلاش بیشتر ترغیب نماییم. همچنین در عوض تمرکز محض روی نتیجه و موفقیت یا عدم موفقیت بر روی مسیر دستیابی به هدف متمرکز شوید. به‌خاطر داشته باشید که مسیر هدف به اندازه نتیجه آن حائز اهمیت است. ارزیابی تلاش‌ها به برنامه‌ریزی بهتر برای آینده و تحقق بهتر اهداف کمک می‌کند.