گونه جدید کروناویروس نخستین بار در دسامبر سال ۲۰۱۹ و طی فصل سرما در کشور چین کشف شد. در ادامه این ویروس در کلیه مناطق جهان گسترش یافت و بیش از ۶.۵ میلیون انسان را آلوده کرد. اکنون یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که میان کاهش میزان رطوبت هوا و افزایش تعداد کیس‌های مثبت ابتلا به بیماری کووید ۱۹ نوعی رابطه وجود دارد. چنین یافته‌ای بدان معناست که طی فصل زمستان احتمالا شاهد شیوع مجدد بیماری خواهیم بود.
تیم محققان دانشگاه سیدنی دریافتند که کاهش ۱ درصدی میزان رطوبت هوا می‌تواند رشد ۶ درصدی نرخ ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را به‌دنبال داشته باشد. در واقع با فرا رسیدن مجدد فصل سرما تعداد موارد ابتلا افزایش یافته و شیوع دوباره بیماری امری محتمل خواهد بود. پروفسور مایکل وارد؛ اپیدمیولوژیست دانشگاه علوم پزشکی سیدنی معتقد است که کووید ۱۹ احتمالا یک بیماری فصلی است که در دوره‌هایی از سال با میزان کمتر رطوبت هوا شیوع پیدا می‌کند. بنابراین گسترش این بیماری در فصول سرد سال خصوصا زمستان پدیده‌ای محتمل‌تر خواهد بود.
کووید ۱۹ و رطوبت
نخستین موارد ابتلا به سندرم حاد تنفسی ناشی از ویروس SARS-CoV-2 طی ماه دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین گزارش شدند. از آن زمان به بعد شاهد شیوع تدریجی و فراگیر بیماری کووید ۱۹ در سراسر جهان هستیم. در نتیجه تا کنون شاهد ابتلای بیش از ۶.۵۱ میلیون نفر و مرگ ومیر بیش از ۳۸۵۰۰۰ انسان بوده‌ایم.
پژوهش جدیدی که در ژورنال Transboundary and Emerging Diseases منتشر شده است؛ ارتباط میان شرایط آب‌وهوایی و نرخ شیوع بیماری کووید ۱۹ را بیش از پیش آشکار می‌کند. مطالعات پیشین از ارتباط میان وضعیت آب‌وهوا و میزان شیوع بیماری در مناطقی از چین و هنگ‌کنگ حکایت دارند. تیم تحقیقاتی خاطرنشان می‌کند که طی فصل سرما شیوع بیماری کووید ۱۹ در بسیاری از کشورهای اروپایی، حوزه آمریکای‌شمالی و چین با جهشی سرسام‌آور مواجه شده است. همچنین محققان در جریان پژوهش اخیر خود مایل به بررسی رابطه میان نرخ ابتلا به بیماری کووید ۱۹ و تغییرات اقلیمی در کشور استرالیا (در اواخر فصل تابستان و اوایل پاییز) و مقایسه آن‌ها با یکدیگر بودند. آن‌ها پی بردند که رطوبت کمتر به‌جای دمای پایین یکی از عوامل کلیدی شیوع بیماری کووید ۱۹ به‌شمار می‌رود. این پدیده بدان معناست که با کاهش سطح رطوبت هوا در زمستان احتمالا ریسک ابتلا به ویروس کرونا افزایش خواهد یافت. اما در نیمکره شمالی زمین و مناطقی که رطوبت هوا در آن‌ها کمتر بوده و یا طی دوره‌هایی کاهش پیدا می‌کند؛ حتی در ایام تابستان نیز ریسک ابتلا به بیماری بالا خواهد بود. بنابراین تمامی افراد بایستی هوشیاری خود را حفظ نمایند.
رطوبت چگونه بر شیوع بیماری کووید ۱۹ تاثیر می‌گذارد؟
رطوبت یکی از عوامل کلیدی انتقال ویروس‌ها از طریق هوا محسوب می‌شود و محققان در جریان مطالعات خود یکی از دلایل بیولوژیکی این پدیده را کشف کردند. پروفسور وارد تاکید می‌کند که با کاهش میزان رطوبت هوا اندازه ذرات معلق در آن به میزان چشمگیری کاهش پیدا می‌کند. بدین‌ترتیب ذرات کوچک‌تر برای مدت زمان بیش‌تری در هوا معلق مانده و افراد بیش‌تری را در معرض ویروس قرار می‌دهند.
تیم تحقیقاتی به منظور دستیابی به یافته‌های خود ۷۴۹ کیس مبتلا به کووید ۱۹ را در حد فاصل روزهای ۲۶ تا ۳۱ مارس مورد بررسی قرار دادند. کدپستی بیماران با مشاهدات نزدیک‌ترین ایستگاه هواشناسی محل سکونت آن‌ها تطبیق داده شد. این تیم به گردآوری وضعیت آب‌وهوای روزانه شامل بارندگی، دما و رطوبت نسبی پرداختند. آن‌ها همچنین مقادیر میانگین روزانه در حد فاصل ماه‌های ژانویه تا مارس ۲۰۲۰ را بررسی کردند و دریافتند که با کاهش میزان رطوبت هوا تعداد موارد ابتلا افزایش پیدا می‌کند.
هنگامی‌که رطوبت هوا در سطح پایینی قرار دارد؛ بخار آب چندانی درون هوا وجود ندارد. هنگام سرفه یا عطسه زدن یک نفر ذرات معلق در هوا پراکنده شده و موجب تحریک ریه‌ها خواهند شد. با وجود کاهش نسبی تعداد موارد ابتلا در هفته‌های اخیر، پروفسور وارد از کلیه افراد درخواست می‌کند تا کماکان محتاط و هوشیار باشند. با این وجود ارزیابی و پایش رفتار مخاطبان بایستی برای مدت زمان بیش‌تری ادامه پیدا کند.
شواهد به‌دست آمده از پژوهش نشان می‌دهند که با افزایش دمای هوا در نیمکره جنوبی طی فصل تابستان و کاهش سطح رطوبت نسبی هوا نرخ موارد ابتلا به بیماری افزایش پیدا می‌کند. لذا ساکنان کلیه کشورها بایستی هوشیاری خود را طی فصل تابستان حفظ نمایند. تعیین صحت و سقم سناریوی فوق در سایر کشورها نیازمند انجام مطالعات بیشتر است. کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقامات بهداشتی کمک می‌کند تا در خصوص کاهش محدودیت‌ها و مقابله با موج دوم ویروس تصمیمات بهتری اتخاذ نمایند.