ترس از مرگ نوعی حالت فوبیا است که مرزهای اجتماعی، مذهبی و فرهنگی را در بر گرفته و کلیه افراد در گروههای سنی مختلف را تحت تاثیر قرار میدهد. اما مشاهده احساس ترس از مرگ در کودکان احتمالا برای والدین آنها نگرانکننده خواهد بود. بهطور کلی انتظار میرود که کودکان یک زندگی شاد، بیدغدغه و بدون وحشت را تجربه نمایند و برطرف نمودن اشکال مختلف فوبیا احتمالا کار دشواری برای والدین بهشمار خواهد رفت. هنگامی که احساس ترس پیرامون مقوله مرگ شکل میگیرد؛ مقابله با آن به شکلی ویژه چالشبرانگیز خواهد بود.
چرا ترس از مرگ پدیدهای متداول است؟
ترس از مرگ در کودکان ۶ تا ۷ ساله پدیدهای رایج محسوب میشود. محققان معتقدند که کودکان بدون هرگونه قیود، عقاید مذهبی یا مکانیسمهای تدافعی مورد استفاده بزرگسالان به مقوله مرگ مینگرند. در عوض به باور کودکان، مرگ پدیدهای وحشتناک است که صرفا به نیستی و زوال انسان اشاره دارد. همچنین آنها لزوما قادر به درک علل مرگ نیستند. فرزند شما میتواند مرگ را همسو با تحقق امیال و خواستههای ناخودآگاه خود تلقی نماید.
همچنین کودکان برخلاف بزرگسالان در درک مفهوم زمان ناتوان هستند. این پدیده درک ایده رفتن برخی افراد و بازگشت مجدد آنها را دشوار میکند. هنگامی که مادر از منزل خارج میشود؛ کودک وی تصور میکند که او مرده است. این وضعیت موجب تشدید اضطراب جدایی میشود. این گونه از ترس در کنار سایر اشکال ترس ناشی از تنهایی در کودکان ۸ تا ۱۴ ماهه بسیار رایج است.
نقش تفکر جادویی
تفکر جادویی در بزرگسالان نشانهای احتمالی از وجود یک اختلال روانی است؛ در حالیکه تفکر جادویی در کودکان بخشی از فرآیند رشد طبیعی آنها بهشمار میرود. کودکان فاقد تجربه و دانش لازم جهت دستیابی به درکی عقلانی از جهان هستند. در عوض اکثریت کودکان مرحلهای از این باور را پشت سر میگذارند که تمامی افکار و آرزوهای آنها ماهیتی قدرتمند دارند. این افکار احتمالا به منزله تلاشی برای تحت کنترل در آوردن جهان پیرامون کودکان است؛ اما خیالپردازی یک شمشیر ۲ لبه قلمداد میشود.
اگر کودکی به مرگ یک فرد فکر کند؛ در ذهن خود باور دارد که به تنهایی میتواند آن فرد را بکشد. بنابراین کودکان به اجرای آیینها و خرافاتی میپردازند که به آرزوهای آنها رنگ واقعیت میبخشد.
نحوه کمکرسانی به کودکی که از مرگ واهمه دارد
ترس از مرگ در اکثریت کودکان به یک پدیده آسیبزا تبدیل نخواهد شد. بسیاری از ترسهای کودک با رشد و بلوغ وی از بین رفته و تمرکز او بر زمان حال و موقعیت فعلی معطوف میشود. با اینحال چنانچه علائم کودک برای مدت ۶ ماه یا بیشتر ادامه پیدا کند؛ در اینصورت ابتلای وی به اختلال ترس از مرگ احتمالا موردتائید قرار میگیرد. شدت و مدت زمان ترس کودک از مرگ تا حدودی تحت تاثیر واکنش والدین، معلمان یا اطرافیان وی قرار دارد. بسیاری از بزرگسالان تصور میکنند که کودکان فاقد درکی واقعی از مرگ هستند؛ بنابراین از گفتگو با فرزند خود حول این موضوع خودداری میکنند. اما کودکان هنگام دستیابی به آمادگی ذهنی پیرامون یک پدیده مایل به پرسشگری جهت کسب اطلاعات هستند. گفتگوی صمیمی و کودکانه با فرزند به وی کمک میکند تا چشمانداز بهتری از مرگ بهدست آورده و احساس مسئولیت خود نسبت به آن را به حداقل برسانند.
درمان اختلال ترس از مرگ
چنانچه احساس ترس کودک شما از مرگ وضعیتی شدید و محدودکننده پیدا کرد و یا حالات ترس در وی بیش از مدت ۶ ماه به طول انجامید؛ در اینصورت توصیه میشود نزد یک روانپزشک مراجعه نمایید. همچنین مشاوره برای کودکانی که آسیبهای روحی جدی نظیر از دست دادن پدر، مادر یا دوست عزیز خود را تجربه کرده یا شاهد صحنههای آزاردهندهای در مدرسه بودهاند نیز توصیه میشود. قرار دادن فرزندان در مسیر درمان احتمالا موجب میشود تا والدین آنها احساس شکست کنند. در واقع اشکال مختلف فوبیا میتوانند از عوامل متعددی ناشی شوند. مداخله زودهنگام بهترین راهکار برای مقابله با احساس ترس و وحشت در کودکان است.