تقریبا همگی ما با پیامهای هشدارآمیز پیرامون مخاطرات سیگار کشیدن آشنایی داریم و اکنون میدانیم که استعمال سیگار ریسک ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. اما زنان سیگاری با چالشهای منحصربهفردی مواجه هستند. واقعیت تاسفبار اینکه ۲۳ میلیون زن در ایالاتمتحده (حدودا ۲۳ درصد از جمعیت زنان) کماکان سیگاری هستند. استعمال سیگار یکی از قابل اجتنابترین دلایل مرگ و میر در آمریکا بهشمار میرود؛ با اینحال هر ساله بیش از ۱۴۰ هزار زن به دلیل عوارض ناشی از مصرف سیگار جان خود را از دست میدهند. بیشترین میزان مصرف سیگار میان زنان ۲۵ تا ۴۴ ساله مشاهده میشود. علیرغم کلیه هشدارهای مطرح شده پیرامون مخاطرات استعمال دخانیات تقریبا تمامی افراد سیگاری جدید در گروه سنی نوجوان قرار دارند. در واقع بیش از ۱.۵ میلیون دختر نوجوان آمریکایی سیگار مصرف میکنند.
زنان سیگاری از کلیه پیامدهای عمومی سیگار کشیدن نظیر افزایش ریسک ابتلا به سرطانهای مختلف (ریه، دهان، حنجره، حلق، مری، لوزالمعده، کلیه و مثانه) و بیماریهای تنفسی رنج میبرند. با اینحال استعمال دخانیات توسط زنان برخی مخاطرات بالقوه را برای آنها به همراه خواهد داشت. در ادامه به بررسی چند نمونه از این مخاطرات میپردازیم:
- عوارض مصرف داروهای پیشگیری از بارداری در زنان سیگاری
مصرف داروهای خوراکی ضدبارداری توسط زنان سیگاری، ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، لختهشدگی خون، حملات قلبی و سکتههای مغزی را افزایش میدهد. این خطر با افزایش سن تشدید میشود؛ لذا زنان سیگاری با سن بالای ۳۵ سال بایستی از مصرف داروهای خوراکی ضدبارداری خودداری نمایند. همچنین مصرف این داروها موجب افزایش خفیف فشارخون خواهد شد. بنابراین زنانی که از این داروها استفاده میکنند؛ بایستی هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار فشارخون خود را بررسی نمایند.
- بارداری و استعمال سیگار
مواد شیمیایی درون تنباکو از طریق خون زنان باردار به جنین منتقل میشود. این ترکیبات شیمیایی مخاطراتی جدی را برای جنین و مادر به همراه دارند. مصرف سیگار در دوران بارداری با زایمان زودرس، وزن پایین جنین هنگام تولد، پارگی زودهنگام جفت و سقط جنین مرتبط است. میزان نیکوتین موجود درون خون نوزادان متولد شده از مادران سیگاری همانند بزرگسالانی است که بهطور مرتب سیگار میکشند. این نوزادان معمولا بیش از نوزادان متولد شده توسط مادران غیرسیگاری با بیماریهایی نظیر سرماخوردگی، سردرد، گوشدرد و بیماریهای تنفسی دست و پنجه نرم میکنند.
- ناباروری
امروزه بسیار از خانمها زایمان را به سنین ۳۰ تا ۴۰ سالگی موکول کرده و بهطور معمول شانس بارداری خود را کاهش میدهند. با اینحال به تعویق انداختن زمان بارداری در زنان سیگاری، ریسک ناباروری آنها را به شدت افزایش خواهد داد. در واقع توانایی باروری زنان سیگاری در مقایسه با افراد عادی حدودا ۲۸ درصد کمتر است. ترکیبات شیمیایی موجود در تنباکو موجب سمی شدن مایعات دهانه رحم و کشته شدن اسپرمها میشوند. همچنین این ترکیبات، چرخه عادی تخمکگذاری، لقاح و لانهگزینی را دچار مشکل نموده و ریسک سقط جنین، نواقص مادرزادی و ابتلای نوزاد به سرطان را افزایش میدهند.
- بیماری التهابی لگن
نرخ ابتلای زنان سیگاری به بیماری التهابی لگن در مقایسه با زنان عادی حدودا ۳۳ درصد بیشتر است. این بیماری دردناک غالبا موجب حاملگی خارج رحمی، چسبندگی لگن و ناباروری میشود.
- یائسگی زودرس
شروع سیگار کشیدن در دوران نوجوانی، ریسک بروز یائسگی زودرس را ۳ برابر افزایش خواهد داد. بنابراین زنان سیگاری معمولا ۲ تا ۳ سال زودتر از زنان غیرسیگاری یائسگی را تجربه میکنند. مشکلات قاعدگی نظیر خونریزی غیرعادی، برهم خوردن چرخه و عفونتهای تناسلی از جمله مشکلات شایع در زنان سیگاری محسوب میشوند. همچنین استعمال سیگار موجب کاهش سطح هورمون استروژن شده و اختلالات عملکردی تخمدانها را در پی خواهد داشت.
- نوسانات هورمونی
درمان جایگزین استروژن برای زنان یائسه در پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان موثر است. با اینحال استعمال دخانیات حین هورمون درمانی ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
- پوکی استخوان
ابتلا به پوکی استخوان در سنین بالاتر پدیدهای نسبتا شایع است. استعمال سیگار موجب تشدید بیماری پوکی استخوان میشود. مطالعات اخیر نشان میدهند که میزان افت توده استخوانی در زنان یائسهای که روزانه یک پاکت سیگار میکشند؛ حدودا ۵ تا ۱۰ درصد بیشتر از سایرین است. انجام منظم تستهای سنجش میزان تراکم استخوان برای کلیه زنان با سن بالای ۴۰ سال توصیه میشود.
- بیماریهای قلبی
هر ساله مرگ و میر حدودا ۳۴ هزار زن آمریکایی بر اثر بیماری ایسکمیک قلبی ناشی از مصرف سیگار گزارش میشود. استعمال دخانیات توسط زنان جوان ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی را به میزان چشمگیری افزایش میدهد. محققان دانمارکی دریافتند که ریسک حملات قلبی در زنان سیگاری نسبت به مردان سیگاری حدودا ۵۰ درصد بیشتر است. این پدیده از رابطه میان سطح استروژن خون با مواد شیمیایی درون سیگار ناشی میشود.
- سرطان دهانه رحم
انجام منظم تستهای معاینه لگن از جمله پاپ اسمیر در تمامی خانمها خصوصا زنان سیگاری بسیار ضروری است. بر اساس نتایج یک پژوهش، استعمال سیگار ریسک ابتلا به سرطان دهانه رحم را تا ۸۰ درصد افزایش میدهد. ترک سیگار یا حداقل کاهش ۷۵ درصدی میزان مصرف آن در بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم، شانس بهبودی و زنده ماندن آنها را به میزان چشمگیری افزایش خواهد داد. مواد شیمیایی درون سیگار احتمالا توانایی سلولهای دهانه رحم برای مقابله با عفونت را کاهش داده و زمینه تکثیر غیرطبیعی سلولها در این ناحیه را فراهم میکند.
- سرطان پستان
مصرف سیگار در مبتلایان به سرطان سینه ریسک مرگ و میر آنها را حداقل ۲۵ درصد افزایش خواهد داد. خطر مرگ ناشی از سرطان سینه در زنانی که روزانه ۲ پاکت یا بیشتر سیگار میکشند تا ۷۵ درصد بیشتر است.