مطالعه بزرگی که پیشتر توسط دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد در شهر بوستون انجام شد نشان داد که میان رژیمهای غذایی کمچرب و کمکربوهیدرات با خطر مرگ هیچگونه ارتباط معناداری وجود ندارد. با اینحال چنین نظریهای درست نبود؛ چرا که اکنون ظاهرا معلوم شده رژیمهای غذایی ناسالم با چربی و کربوهیدرات کم، ریسک مرگ را افزایش میدهند.
یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر Zhilei Shan از دانشگاه هاروارد حدودا ۳۷ هزار بزرگسال آمریکایی را مورد بررسی قرار دادند و بر اساس دادههای رژیمی گزارش شده توسط خود به این جمعبندی دست یافتند. پژوهش آنها تحتعنوان “ارتباط میان رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات و کمچربی با مرگ و میر بزرگسالان در ایالاتمتحده” در ژورنال JAMA Internal Medicine منتشر شد. به گفته این تیم، برخی شواهد علمی بر ضرورت تبعیت از رژیمهای غذایی با چربی و کربوهیدرات پایین تاکید دارند؛ با اینحال وجود رابطه حقیقی میان این گزینههای غذایی سالم و کاهش خطر مرگ هنوز به اثبات نرسیده است. بعلاوه در مطالعات اخیر، کیفیت رژیمهای غذایی با چربی و کربوهیدرات پایین هرگز مورد بررسی قرار نگرفته است. لذا تیم تحقیقاتی در مطالعه جدید خود به بررسی ۳۷۲۳۳ شخص بزرگسال با سن بیش از ۲۰ سال پرداختند و فرآیند ارزیابی سلامت و کیفیت رژیم غذایی آنها طی سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۴ میلادی انجام شد.
به باور تیم تحقیقاتی یک رژیم غذایی کمکربوهیدرات سالم شامل مقادیر کمتری کربوهیدراتهای فقیر و مقادیر زیادی پروتئین گیاهی و چربیهای اشباع نشده است. رژیم غذایی کمچرب سالم نیز بهمعنای مقادیر ناچیز چربیهای اشباع شده و مقادیر زیادی کربوهیدراتهای باکیفیت و پروتئینهای گیاهی است.
شرکتکنندگان با توجه به اولویتهای غذایی و جنسیت به ۱۱ زیرگروه مختلف تقسیم شدند. میزان انرژی حاصل از چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها (شامل ۳ ریزمغذی) برای هر یک از زیرگروهها متفاوت بود. بهعنوان مثال برای افرادی با بیشترین میزان دریافت انرژی، نمره ۱۰ و برای اشخاصی با کمترین نرخ دریافت انرژی نمره ۰ در نظر گرفته شد. این سیستم برای چربیها و پروتئینها لحاظ شد. از سوی دیگر برای کربوهیدراتهای دریافتی از یک سیستم امتیازدهی معکوس استفاده شد. در نهایت امتیاز کلی LCD یا رژیمغذایی کمکربوهیدرات برای هر زیرگروه از طریق جمع کردن نمرات چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها محاسبه شد. این امتیازات LCD در بازه ۰ تا ۳۰ متغیر بودند. کسب امتیاز LCD بالاتر بدان معناست که فرد از رژیم غذایی کمکربوهیدرات سالم تبعیت نموده است. برای محاسبه نمرات رژیم کمکربوهیدرات ناسالم، درصد سنی انرژی بهدست آمده از کربوهیدراتهای با کیفیت بالا، پروتئین حیوانی و چربی اشباع ارزیابی شد. برای محاسبه درصد نمره LCD سالم از انرژی کسب شده توسط کربوهیدراتهای کم کیفیت، پروتئین گیاهی و چربی اشباع نشده استفاده شد. برای اندازهگیری امتیاز کلی رژیم غذایی کمچرب (LFD) سالم و ناسالم نیز متد مشابهی مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
به هر یک از شرکتکنندگان یک پرسشنامه دقیق رژیم غذایی ارائه شد. بدینترتیب آنها رژیم غذایی روزهای گذشته خود را به یاد آورده و گزارش دادند. پس از گردآوری دادهها از یک جامعه آماری بزرگ، تجزیه و تحلیل آنها از ماه جولای سال ۲۰۱۹ آغاز شد و در ماه جولای همان سال به پایان رسید. سپس این نمرات برای هر یک از شرکتکنندگان محاسبه شد. نمره هر شخص بر اساس تحلیل انرژی بهدست آمده از مصرف کربوهیدرات، چربی و پروتئین بهعنوان بخشی از کل انرژی غذاهای دریافتی اندازهگیری شد. امتیازات مربوط به رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات و کمچربی سالم و ناسالم نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور ارزیابی خطر مرگ، میزان مرگ و میر ناشی از کلیه عوامل خطرزا تا روز ۳۱ دسامبر سال ۲۰۱۵ از بانک اطلاعاتی ملی استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بهدست آمده نشان دادند که افراد شرکتکننده بهطور متوسط حدودا ۵۰ سال سن داشته و ۱۹۵۹۸ نفر از آنها (معادل ۵۲.۶ درصد شرکتکنندگان) زن بودند. تیم تحقیقاتی، افرادی با مجموع سنی ۲۹۷۷۶۸ سال را مورد ارزیابی قرار دادند و در این مدت مجموعا ۴۸۶۶ مورد مرگ به ثبت رسید.
نتایج بهدست آمده بهطور کلی نشان داد که نمرات رژیم غذایی با چربی و کربوهیدرات پایین به هیچ ترتیبی با کاهش خطر مرگ و میر مرتبط نیستند. با اینحال افزایش نمره رژیم غذایی کمکربوهیدرات ناسالم و کاهش نمره رژیم کمکربوهیدرات سالم، نرخ مرگ و میر را افزایش میدهد (رشد ۲۰ درصدی نمرات رژیم غذایی موجب افزایش نرخ مرگ و میر میشود). بهطور مشابه، رشد امتیاز رژیم غذایی کمچرب ناسالم و کاهش نمره رژیم غذایی کمچرب سالم موجب افزایش ریسک مرگ و میر شد. محققان اعلام کردند که پس از تنظیم کلیه متغیرها، نتایج کماکان قابل استناد هستند.
تیم تحقیقاتی در جمعبندی خود اعلام کرد: “مجموع امتیازات رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات و کمچرب هیچگونه ارتباطی با خطر مرگ و میر ندارند.” با اینحال آنها هشدار دادند که کلیه رژیمهای غذایی کمچرب یا کمکربوهیدرات برای کاهش خطر مرگ و میر به اندازه کافی مناسب نیستند. نمرات رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات و کمچرب ناسالم با افزایش خطر مرگ و میر مرتبط هستند؛ در حالیکه نمرات رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات و کمچرب سالم با کاهش خطر مرگ و میر ارتباط دارند.”