افسردگی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش داده و فرآیند بهبودی از بیماری‌های قلبی و عروقی را دشوارتر کند. تحقیقات پیشین از نقش موثر برخی داروهای درمان فشار خون در تشدید ریسک ابتلا به افسردگی حکایت دارند. با این‌حال گزارش جدیدی که توسط انجمن قلب آمریکا (AHA) منتشر شده است؛ نشان می‌دهد که چنین برداشتی نادرست است. نتایج مطالعه جدیدی که در نشریه Hypertension منتشر شده است؛ نشان می‌دهد که هیچ‌کدام از ۴۱ داروی اصلی درمان فشار خون موجب افزایش ریسک افسردگی نخواهند شد. بعلاوه به‌نظر می‌رسد که ۹ مورد از این داروها ریسک افسردگی را کاهش می‌دهند.
دکتر لارس کسینگ؛ نویسنده اصلی پژوهش و استاد روانپزشکی دانشگاه کپنهاک دانمارک معتقد است که این یافته‌ها از هر ۲ جنبه بسیار شگفت‌آور هستند.
پژوهش پیشین
یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۶ نشان داد که داروهای درمان فشار خون موسوم به آنتاگونیست کلسیم و همچنین بتا- بلاکرها احتمالا ریسک بستری شدن در بیمارستان به‌دلیل اختلالات خلقی را افزایش می‌دهند. این مطالعه گزارش داد که سایر داروها از جمله آنژیوتانسین و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین احتمالا با کاهش ریسک ابتلا به اختلالات خلقی مرتبط هستند.
بر اساس نتایج تحقیق تاثیرات فشار خون بالا بر سلامت روانی به رسمیت شناخته شده و بر ضرورت آگاهی پزشکان از این موضوع تاکید شده است. ۲ پزشک محقق با اسامی جف‌سی هافمن و تئودور استرن خاطرنشان کردند که “نقش بسیاری از فاکتورهای قلبی و عروقی در تشدید احساس خستگی یا آرامش انسان به‌مراتب بیشتر از دارونماها خواهد بود. در حال حاضر گزارشاتی مبنی بر نقش داروهای قلبی و عروقی در بروز سندرم‌های خلقی، روان‌پریشی و اختلالات شناختی وجود دارد. لذا داروهای قلبی و عروقی احتمالا علائم عصبی و روانی را تشدید یا تسکین خواهند داد.”
تحقیقات جدید نشان می‌دهند که تنها بخش دوم این جمله احتمالا صحیح خواهد بود.
پژوهش جدید
آخرین مطالعه انجام شده شامل اطلاعات ۳.۷ میلیون شهروند آلمانی است که در حد فاصل سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ یک یا چند داروی درمان فشار خون (از میان ۴۱ مورد فوق) را به‌صورت تجویز شده مصرف نموده‌اند. ۳۷ مورد از این داروها دارای تائیدیه از سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده موسوم به FDA هستند.
محققان ۴ طبقه مختلف از داروهای درمان فشار خون را مورد بررسی قرار دادند. این طبقه‌بندی شامل موارد زیر است:
- داروهای خانواده آنژیوتانسین (آنزیم تبدیل آنژیوتانسین یا ACE، مهارکننده‌ها و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II یا ARBها)
- آنتاگونیست‌های کلسیم
- بتا بلاکرها
- دیورتیک‌ها
محققان اعلام کردند که مصرف ۹ دارو ریسک ابتلا به افسردگی را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. این داروها عبارتند از:
- انالاپریل و رامیپریل (عوامل آنژیوتانسین)
- آملودیپین
- وراپامیل و ترکیبات وراپامیل (آنتاگونیست‌های کلسیم)
- پروپرانولول
- آتنولول
- بیسوپرولول
- کارودیلول (بتا- بلاکرها)
تمامی داروهای فوق دارای تائیدیه FDA هستند. به گفته آقای کسینگ مکانیسم کاهش خطر ابتلا به افسردگی احتمالا از خواص ضدالتهابی ۹ داروی فوق ناشی می‌شود. مقایسه خواص ضدالتهابی این ۹ داروی درمان فشار خون بالا و نقش آن‌ها در کاهش خطر افسردگی از جمله موضوعات تحقیقاتی مهم در آینده محسوب می‌شود.
وی افزود: “یافته‌های این پژوهش می‌تواند به تجویز داروهای مناسب‌تر برای بیماران دچار فشار خون بالا که در معرض ابتلا به اضطراب و افسردگی بوده یا دارای سابقه خانوادگی این اختلالات هستند؛ کمک خواهد کرد.” با این‌حال چنان‌چه عملکرد داروهای فعلی مطلوب به‌نظر می‌رسد؛ ضرورتی برای تغییر آن‌ها وجود ندارد. در صورت ابتلای بیمار دچار فشار خون به افسردگی، تجویز یکی از ۹ داروی فوق ضمن کنترل فشار خون به کاهش علائم افسردگی نیز کمک می‌کند.
افسردگی و سلامت قلب
بیماری‌های قلبی اصلی‌ترین عامل مرگ‌ومیر افراد در ایالات‌متحده به‌شمار می‌رود. همچنین به گفته انجمن قلب آمریکا، افسردگی می‌تواند موجب انتخاب سبک زندگی ناسالم شود. افسردگی به لحاظ فیزیولوژیکی می‌تواند موجب افزایش سطح هورمون‌های استرس از جمله کورتیزول شده و میزان قند خون را افزایش دهد. چنین وضعیتی می‌تواند به سلامت قلب و سیستم گردش خون آسیب برساند.
مطالعات پیشین از ارتباط میان اختلال دو قطبی و افسردگی با افزایش خطر آترواسکلروز (سخت شدن شریان‌ها) حکایت دارند. نتایج مطالعه‌ای که طی ماه آگوست در نشریه انجمن قلب آمریکا منتشر شد نشان داد که بروز افسردگی در زنان مبتلا به بیماری شریان محیطی (که با باریک شدن عروق ناحیه پا، بازو، معده و سر همراه است) روند بهبودی آن‌ها را کند خواهد کرد.